بایگانی نویسنده: مرکز درمان در منزل امداد

این بیماری متداولترین نوع زوال عقل است.

علائم بیماری آلزایمر عبارتند از:

1.فراموشی وتضعیف حافظه:این بیماران ممکن است اشیا را جابجا بگذارند،داروهای خود را مصرف نکنند،یک خاطره را مدام تکرار کنند.

2.مشکل در تکلم وبیان:به تدریج حافظه کوتاه مدت ضعیف تر وکم کم محو می شود،بیمار توانایی به یاد آوردن لغات مناسب برای جمله بندی را از دست می دهد،گاه بیمار در جمله سازی درمانده می شود.

3.مشکل در خواندن ونوشتن:به دلیل کاهش قدرت تمرکز بیمار قادر به نگهداری اطلاعات به مدت طولانی نمی باشد.

4.ضعف تصمیم گیری:ممکن است بیمار لباس های نامتناسب برای فصل را بپوشد،چک بی محل بکشدو..

5.عدم آگاهی به زمان ومکان واشکال در محاسبه

6.عدم تشخیص اطرافیان

7.تغییرات شخصیتی:به دلیل تغییر عملکرد مغز

8.مشکلات جنسی

9.افکار هذیانی

10.نشان دادن هیجان های کودکانه:از دست رفتن حافظه قدیمی فرد باعث نقصان در توانایی استفاده از دانسته های قبلی او می شود وبنابراین رفتارهای غیرعادی وناشی از خامی وبی تجربگی از فرد سرمی زند.

***جهت شناسایی این بیماران می توان از آزمون های حافظه وتفکر استفاده کرد.

در سالمندانی که از بیماری آلزایمر یا اختلال حافظه سبک رنج می برند می توان:

یک دفترچه به آنها داد تاهمراه خود داشته باشند ونکات مهم را در آن یادداشت کنندودر یک تقویم رویدادهای مهم را علامتگذاری کنند

-حل جدول،بازی شطرنج وسایر بازی های فکری واصولا هرگونه فعالیت ذهنی می تواند از بیماری آلزایمر جلوگیری کند

-معمولا این بیماران مشکلات روانی مانند افسردگی را نیز به دنبال آلزایمر تجربه می کنند پس معمولا مراقبت از این بیماران در جهت کنترل وپیشگیری از این گونه عوارض صورت می گیرد

-محیط خانه را باید طوری برای آنها امن کرد که آسیب نبینند و از جابجا کردن وسایل پرهیز شود

-اطمینان دهی در یک گفتگوی صمیمانه مختصر می تواند اضطراب بیمار را کم کند

-جهت کاستن از گیجی بیمار مدام زمان ومکان را به او گوشزد کنید.

-چسباندن برچسب روی کشوها،وسایل و…ممکن است به سازگار شدن برخی بیماران در مراحل اولیه کمک کند.

-افراد خانواده می توانند برای سازگار شدن با حافظه از دست رفته از روشهایی استفاده کنند،مثلاسوالاتی را بپرسند که پاسخ را در بطن خود دارد(مثلا بجای اینکه بپرسید با کی با تلفن صحبت می کردی؟بپرسید:بابک بود یا مهران؟)باید با محدودیت های آنها با ملایمت رفتار شود ونباید در حضور آنها درباره ناتوانی هایشان صحبت شود.

سکته مغزی ناشی از پارگی ناگهانی یک رگ خونی در مغز می باشد. فشار خون بالا و آنوریسم (ضعف در دیواره رگ های خونی) برخی از علل شناخته شده این نوع سکته مغزی هستند. آنوریسم می تواند چندین سال طول بکشد و ممکن است تا زمانی که پاره نشود، قادر به شناسایی آن نباشیم. این نوع سکته مغزی سلول های مغز را می کشد و مشکلات بهداشتی فراوانی را ایجاد می کند، از جمله اسپاسم رگ های خونی و فشار روی مغز.

علائم سکته مغزی در سالمندان:

فلج در صورت و اندام، اغلب در یک طرف بدن

مشکلات ناگهانی دید در یک یا هر دو چشم

سردرد شدید

دشواری ارتباط

عدم هماهنگی

این علائم سکته مغزی در سالمندان می تواند نشان از وضعیت خطر داشته باشد. اگرشما این نشانه های را تجربه کرده اید یا با کسی ماجه شدید که این تغییرات در او روی داده است،فورا با اورژانس تماس بگیرید. سرعت درمان برای کاهش آسیب مغزی حیاتی است و نتیجه مثبتی دارد.

مراقبت های کلی

سالمند دیابتی به دلیل مسائل مرتبط با افزایش سن، علاوه بر مراقبت‌های کلی به مراقبت‌های ویژه‌ای هم نیازمند است

هر فرد سالمند همیشه باید نوشته‌ای حاوی اطلاعات مربوط به بیماری یا بیماری‌های فعلی، قبلی و اعمال جراحی انجام شده، داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کند و داروهایی را که به آن‌ها حساسیت دارد همراه داشته باشد.

کنترل عوارض ناشی از دیابت در سالمندان مشکل‌تر از سایر گروه‌های سنی است. از این رو باید از سالمندان مراقبت خاص به عمل آید تا از بروز این عوارض جلوگیری شود:

• با توجه به این که ممکن است سکته قلبی در مبتلایان به دیابت، با درد زیادی همراه نباشد و حتی گاهی بدون درد باشد، لازم است به طور مرتب تحت نظر متخصص قلب و عروق باشد و از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین و ورزش‌های طولانی مدت بپرهیزد.
• تمیز نگه داشتن تمام قسمت‌های بدن بسیار مهم است زیرا میکروب می‌تواند از راه ترک‌های کوچک پوست به داخل بدن راه یافته و عفونت جدی ایجاد کند. معمولاً پوست افراد سالمند خشک است و پس از شستشو خشک‌تر هم می‌شود. در این شرایط می‌توان پس از استحمام و شستشو با یک کرم ملایم و یا روغن مخصوص آن را چرب کرد.
• یبوست می‌تواند یکی از نشانه‌های افزایش قند خون باشد زیرا افزایش ادرار ناشی از بالا رفتن قند خون، موجب کم‌آبی بدن و جذب مایعات از روده‌ها و لذا سفت شدن مدفوع می‌شود. با نوشیدن مایعات فراوان و کنترل قند خون می‌توان مشکل یبوست را حل کرد.
• عفونت‌های مجاری ادراری در زنان مسن دیابتی شایع هستند. بوی ناخوشایند و تند ادرار نشانه‌ای از وجود عفونت است. در این موارد حتماً بیمار را جهت بررسی دقیق‌تر نزد پزشک ببرید.
• اندازه‌گیری مرتب قند خون و ثبت آن ضروری است. آزمایش قند خون ناشتا بهترین راهنما برای دانستن وضعیت قند خون است. جهت انجام این کار از گلوکومتر می‌توان استفاده کرد.

مراقبت‌های ویژه از چشم‌ها

بیشتر سالمندان به علت مشکلات بینایی که با بالا رفتن سن ایجاد می‌شوند، نیاز به عینک پیدا می‌کنند ولی سالمند مبتلا به دیابت علاوه بر پیری، به دلیل خود بیماری دیابت نیز دچار تغییراتی در بینایی می‌شود که نباید به آن‌ها بی‌توجه باشد. از جمله مشکلات شایع بینایی در افراد دیابتی، تاری دید است. از علل تاری دید در دیابتی‌ها بالا رفتن میزان قند خون، بیماری شبکیه چشم (رتینوپاتی)، اّب مروارید و آب سیاه (گلوکوم یا افزایش فشار چشم) هستند. درصورت بروز هرگونه تغییر در بینایی قبل از هر اقدام دیگری به چشم پزشک مراجعه نمایید.

مراقبت‌های ویژه از پاها

زخم پا یکی از دلایل شایع بستری شدن سالمندان دیابتی در بیمارستان است. توصیه‌های زیر برای پیش‌گیری و یا شناسایی زودرس زخم پا کمک‌کننده هستند:

• پاها باید هر روز وارسی شوند. جهت وارسی دقیق پاها خصوصاً کف پا می‌توان از آینه و چراغ رومیزی کمک گرفت. اگر فرد سالمند به دلیل مشکلاتی نظیر مشکلات بینایی نمی‌تواند پاهای خود را خوب وارسی کند، باید از فرد دیگری کمک بگیرد.
• پاها باید هر روز شسته و خشک شده و بعد از خشک کردن با وازلین یا کرم‌های مرطوب‌کننده چرب شوند. بین انگشتان پاها کاملاً خشک شوند و از چرب کردن آن‌ها پرهیز شود.
• در منزل دمپایی و جوراب پوشیده شود. قبل از پوشیدن دمپایی و جوراب از نبودن جسم خارجی در آن‌ها مطمئن شوید.
• دمپایی، کفش یا جوراب‌ها تنگ نباشند.
• از پوشیدن دمپایی‌های دارای نوار بین انگشتی اجتناب ورزید.
• جوراب‌ها همیشه تمیز و خشک باشند.
• هیچ‌گاه ناخن‌ها از ته کوتاه نشوند.
• برای گرم کردن پاها صرفاً از جوراب استفاده شود و از چسباندن پاها یا تماس آن‌ها با وسایل گرم‌کننده جداً پرهیز شود.
• جهت گرم شدن پاها در خارج از منزل می‌توان از کفش‌ها و پوتین‌هایی که آستر پشمی یا کرکی دارند استفاده کرد.
• در صورت مشاهده هر عارضه غیرعادی در پاها مانند سرخی، درد، تورم حتی موارد جزئی فوراً به پزشک مراجعه نماید

. سایر علائم خطر عبارتند از

سخت شدن پوست در قسمتی از کف پاها، وجود کرختی و بی‌حسی در قسمتی از پاها، چنگالی یا خمیده شدن انگشتان، گزگز و مورمور به خصوص هنگام شب در پاها.

شیوع پوکی استخوان در ایران رو به افزایش گذاشته و باتوجه به افزایش امید به زندگی و طول عمر به نظر می‌رسد پوکی استخوان در آینده‌ای نه‌چندان دور به عنوان معضل جدی سیستم سلامت عمومی و بهداشت سالمندان مطرح شود.

استئوپروز یک بیماری خاموش است، چرا که تا وقتی شکستگی در استخوان اتفاق نیفتاده باشد، درد و شکایت جدی ایجاد نمی‌کند و نمی‌توان به وجود آن پی‌برد.

سنجش تراکم استخوان در زنان بالای 65 سال، زنانی که در سن کمتر از 45 سال یائسه شده‌اند، زنان یائسه‌ای که به دنبال ضربات خفیف دچار شکستگی می‌شوند یا به دلایل دیگر در معرض خطر پوکی استخوان هستند و در مردان بالای 70 سال و افرادی که سابقه بیش از سه ماه مصرف داروهای استروئیدی کورتون دارند، توصیه می‌شود.

توصیه‌هایی برای سالمندان مبتلا به پوکی استخوان

پوکی استخوان باعث شکستگی ستون مهره‌ها می‌شود. کاهش تراکم مهره‌ها و تغییر شکل آنها می‌تواند سبب افزایش خمیدگی (قوز) پشتی شود. استفاده از قوز‌بند و انجام ورزش‌های تقویتی عضلات راست‌کننده ستون فقرات پشتی، ضمن کمک به کاهش خمیدگی پشت، سبب بهبود تعادل و کاهش خطر زمین خوردن و افزایش کیفیت زندگی مبتلایان پوکی استخوان می‌شود.

تنظیم ارتفاع مناسب تخت و نیز استفاده از صندلی‌های دسته دار و همچنین تعبیه دستگیره‌های مناسب در دیواره‌ها و پرهیز از ایجاد محیط لغزنده در کف دستشویی و حمام از جمله مواردی است که سبب کاهش خطر زمین خوردن در سالمندان می‌شود.

نور مناسب بویژه در شب‌ها و نیز استفاده نکردن از قالیچه‌های سبک و لغزنده در مسیر تردد سالمندان از مواردی است که برای پیشگیری از سقوط باید در نظر گرفته شود.

ورزش‌های هوازی، رهایی از پوکی استخوان

پیاده‌روی بخصوص در سطوح غیر‌شیبدار ساده‌ترین و مفید‌ترین ورزش برای مبتلایان به پوکی استخوان به شمار می‌رود. البته کسانی که زانو درد ندارند، می‌توانند از تردمیل استفاده کنند. استفاده از دوچرخه ثابت نیز در افزایش تراکم استخوانی بسیار مفید است .

همچنین ورزش تای‌چی که ریشه در ورزش‌های رزمی سنتی چینی دارد، ورزشی مفید برای سالمندان شناخته شده است. این ورزش علاوه بر افزایش تراکم استخوان، اثرات مفیدی در بهبود تعادل و پیشگیری از خطر زمین خوردن دارد. البته ورزش‌ رزمی و ورزش‌ پر برخورد مانند فوتبال و دویدن‌ سریع در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان شدید توصیه نمی‌شود. این ورزش‌ها ممکن است منجر به زمین خوردن و شکستگی‌ ناشی از آن شود.

آب درمانی (هیدروتراپی) عبارت است از حرکات و تمرینات بدنی که با هدف رفع محدودیت‌های حرکتی و افزایش قابلیت‌های جسمانی در داخل آب انجام می‌شود.

آب درمانی رویکردی جامع برای توان بخشی و کمک به رفع عارضه‌های مختلف جسمانی و آرامش ذهنی و روانی است. عقیده متخصصین بر این است که آب درمانی نیروهای وارد بر بخش‌های مختلف بدن در هنگام تمرین و فعالیت‌های جسمانی را کاهش می‌دهد. کاهش تحمل وزن بدن در آب، خستگی عضلانی را به تأخیر می اندازد و یا به طور چشمگیری کاهش می‌دهد و این موضوع گرفتگی عضلانی و درد را کاهش می‌دهد. از این رو تمرینات در آب روشی برای بهبود حرکت و توان بخشی بیماران و سالمندان تلقی می‌گردد. برنامه‌های تمرینی در آب دارای مراحل معینی می‌باشد.