اصول برقراری ارتباط با بیمار مبتلا به آلزایمر

یکی از مسائلی که در مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر بسیار حائز اهمیت می باشد، برقراری ارتباط با بیمار است. مشکلات ارتباطی در این بیماران بسیار شایع می باشد. توانایی های ویژه سالمند مبتلا به آلزایمر در برقراری ارتباط با اطرافیان در سیر مراحل بیماری رو به زوال می رود، به این ترتیب که در مراحل اولیه بیماری تمرکز برای بیمار سخت می شود، در مراحل میانی برقراری مصاحبه به مدت طولانی و نیز خواندن مطالب دشوار شده و در مراحل نهایی توانایی فهم معنی بسیاری از کلمات، مطالب و قدرت بیان جملات به میزان چشمگیری از بین می رود.

این بیماران در به یادآوردن مطالب دچار مشکل هستند و ممکن است مطالبی را مکررا تکرار نمایند، پرخاشگری کنند، به آسانی ناراحت شوند، دچار تغییرات خلقی و شخصیتی و….شوند. در این بیماران به تدریج توانایی درک کلمات کاهش می یابد، پس برای برقراری ارتباط با بیمار باید اصولی را رعایت نمایید.

اصول برقراری ارتباط با بیمار:

1-به سادگی با بیمار سخن بگویید؛ از کلمات ساده و روشن استفاده کنید و برای پردازش اطلاعات به بیمار فرصت کافی دهید.

2-به آهستگی سخن بگویید؛ از سخن گفتن سریع خودداری نمایید و به بیمار فرصت کافی برای عکس العمل بدهید.

3-با بیمار ارتبط چشمی برقرار کنید؛ روبروی بیمار بنشینید و در چشمانش نگاه کنید. این کار کمک می کند تا بیمار به آسانی منظور شما را درک نماید.

4-آرام و شمرده شمرده صحبت کنید؛

5-واضح و روشن سخن بگویید؛ برای کمک به فهم بیمار می توانید از زبان بدن یا بیان با صورت و حرکات مختلف استفاده نمایید.

6-سعی کنید با لبخند سخن بگویید؛ این کار باعث القای حس اطمینان و صمیمیت در بیمار شده و از اضطراب وی می کاهد و کمک میکند که فرد با شما بهتر ارتباط برقرار کند و بهتر متوجه لحن وصحبت شما شود.

7-اطمینان حاصل کنید که بیمار می تواند شما را ببیند و سخنان شما را بشنود؛ به این منظور اگر بیمار از سمعک یا عینک استفاده می کند، حتما این وسایل را در اختیار او قرار دهید. هم چنین از جلو به فرد نزدیک شوید. هیچ گاه به صورت غیر منتظره بیمار را لمس نکنید و از پشت به او نزدیک نشوید چرا که این کار می تواند باعث ترس و اضطراب بیمار شود.

8-وقتی با بیمار صحبت می کنید، سعی کنید هر چیزی که باعث می شود حواس بیمار پرت شود را حذف کنید؛ مثلا تلویزیون را خاموش کنید.

9-هیچ گاه بیمار را مسخره نکنید و جلوی او درباره بیماری اش صحبت نکنید.

10-هنگامی که فرد آشفته است مکررا از او سوال نپرسید؛ گفتن دستورالعمل های زیاد در یک زمان با سرعت زیاد باعث سردرگمی بیمار می شود، اگر فرد آشفته شد، کار را متوقف کنید وآن را به زمان دیگری موکول کنید.

11-هرگز از عبارات منفی استفاده نکنید و سعی کنید سوالات خود را به گونه ای مطرح کنید که پاسخ سوال در آن وجود داشته باشد. مثلا به جای اینکه بپرسی چه کسی تماس گرفته بود؟ بپرسید علی بود یا سعید؟

12-اگر فرد مرتباً یک پرسش را تکرار می کند، متوجه باشید که او نمی تواند پاسخی را که به او داده اید به یاد بیاورد. به جای پاسخ دادن به پرسش او پس از تکرار دوم یا سوم، به نحوی به او احساس اطمینان بدهید و از عباراتی استفاده کنید که به آرامش و رفع تنش کمک می کند ( همه چیز مرتب است، شما در کنار او هستید، شما به او کمک می کنیدو….) و سپس با جملاتی دیگر به بیمار پاسخ دهید.

13-پیش از این که از فرد انجام کاری را بخواهید، او را با نام خطاب کنید تا به شما توجه کند. وقتی با او صحبت می کنید، تماس چشمی را با وی حفظ کنید تا به تمرکز او کمک شود.

 14-در هر زمان فقط یک سوال از او بپرسید و مهلتی برای پاسخ دادن به او بدهید. اگر به نظر می رسد متوجه منظور شما نشده است، پرسش را با همان کلمات تکرار کنید. اگر باز هم متوجه نشد، پس از چند دقیقه با کلمات دیگری پرسش خود را تکرار کنید.

15-سعی کنید هر کلام شما فقط حاوی یک پیام باشد؛ یکباره معانی زیاد بیان نکنید. داشتن انتخاب های متعدد، بیمار را گیج خواهد کرد. درک سؤالهایی که جوابشان بلی یا خیر است، آسانتر از سؤالاتی است که جوابهایشان جملات طولانی است. به عنوان مثال برای بیمار جواب دادن به سؤال (ناهار سوپ می خورید؟) از پاسخ دادن به سؤال (برای ناهار چی میل دارید؟) آسانترخواهد بود.

16-اطلاعات مهم را برای بیمار تکرار کنید؛ اگر احساس می کنید که بیمار پیام شما را درک نکرده،  پیام خود را دوباره تکرار کنید.

17-با بیمار زمانی صحبت کنید که آرامش دارد.

** در ارتباط با بیمار مبتلا به آلزایمر از کوره در نروید و کنترل خود را از دست ندهید؛ بخصوص اگر بیمار پدر یا مادر شما باشد. همواره به یاد داشته باشید که او نیز روزگاری عاشقانه و صبورانه از شما نگهداری و مراقبت می کرده….