سندرم غروب خورشید را بشناسیم
سندرم غروب آفتاب (sundown syndrome) به یك دوره تحریك یا اختلال شناختی گفته می شود كه در اواخر بعد از ظهر و شب رخ می دهد و در افراد سالمند مبتلا به آلزایمر و زوال عقل دیده می شود.
سندرم غروب آفتاب به محض غروب خورشید، سبب ایجاد آشفتگی، هذیان و حالت های عصبی می شود. گرچه بروز این اختلال در افراد مبتلا به آلزایمر بیشتر دیده می شود، ولی می تواند درجات مختلف آن در افراد مبتلا به اشكال دیگر زوال عقل نیز وجود داشته باشد. علایم این اختلال عبارتند از :
افزایش بی قراری و اضطراب، كج خلقی، سردرگمی و آشفتگی، مشكوك شدن، احساس نیاز شدید به اطرافیان ، نوسانات خلقی، فریاد كشیدن، قدم زدن، دنبال كردن اعضای خانه، پرخاشگری، توهم ، سرگردانی، توهم سمعی بصری
دلایل ابتلا به سندرم غروب آفتاب
حدود 20 درصد از افراد مبتلا به آلزایمر، هنگام پیشرفت بیماری به این اختلال مبتلا می شوند. البته سندرم در افراد مبتلا به اشكال دیگر زوال عقل نیز دیده می شود. ابتلا به این سندرم پس از یك دوره سخت بیماری یا عمل جراحی نیز می تواند وجود داشته باشد. هنوز دلیل اصلی ابتلا به این حالت مشخص نشده است و نظریه های متفاوتی در این باره وجود دارد. برخی از روانكاوان معتقدند كه ساعت درونی بدن عامل بروز این سندرم است. برخی از نظریه های احتمالی در رابطه با دلایل سندرم غروب آفتاب عبارتند از :
خستگی، كسل بودن ناشی از عدم فعالیت در طول روز، اختلال خواب ، تشنگی یا گرسنگی كه سبب تحریك فشارخون و سطح قند خون می شود، كاهش و قطع نور طبیعی ، تعویض مداوم پرستاران و كادر بهداشتی بیمارستان (مخصوص بیمارانی كه در بیمارستان یا خانه سالمندان نگهداری می شوند).
درمان سندرم غروب آفتاب
درمان و كنترل این عارضه در دو مرحله صورت می گیرد؛ مرحله اول شامل كنترل عوامل تحریك كننده و مرحله دوم كمك به حفظ آرامش مبتلایان است. افزایش آگاهی در این زمینه برای بیماران و اطرافیان الزامی است. باید عواملی را كه باعث تحریك بیمار می شود شناسایی و از بروز آن جلوگیری كرد. برای مثال، اكثر بیماران به سایه حساسیت دارند، بنابراین بهتر است نور اتاق را به گونه ای طراحی كرد كه كمترین میزان سایه وجود داشته باشد.
حفظ آرامش در شب، تنظیم دمای اتاق، كشیدن پرده ها و پخش موسیقی آرامش بخش در شب می تواند به كاهش تنش و استرس بیمار كمك كند. رژیم غذایی سبك و كم چرب، خواب كافی و فعالیت بدنی در روز و پیاده روی نیز به كاهش علایم بیماری كمك می كند.