مجله سلامت

سالمندان مبتلا به دیابت نسبت به سالمندان غیر دیابتی در معرض خطر بیشتری از نظر مرگ زودرس،اختلال عملکرد وبیماری های همراه مانند فشار خون، بیماری قلبی عروقی وسکته ها،افسردگی،اختلال عملکرد شناختی ، بی اختیاری ادرار، سقوط ، دردهای دائمی و چند دارویی قرار دارند.

نیمی از افراد سالمند دیابتی،از بیماری خود اطلاعی ندارند؛علائمی مانند پرنوشی، تکرر ادرار، پرخوری وکاهش وزن که در سایر گروه های سنی احتمال دیابت را مطرح می کند در سالمندان به ندرت بروز می کند.گاهی سالمندان دیابتی وقتی با یک عارضه مانند سکته قلبی یا مغزی در بیمارستان بستری می گردند، تشخیص دیابت برای آنها داده می شود.

سالمندان برای تشخیص زودهنگام وکاهش عوارض دیابت باید با با نظر پزشک آزمایشات روتین از نظر ابتلا به دیابت را انجام دهند.

مداخلات آموزشی برای اصلاح شیوه زندگی در سالمند مبتلا به دیابت:

1.کنترل دقیق قند خون

2.کاهش وزن:

در صورت داشتن اضافه وزن بهتر است بیمار سعی کند وزن خود را در محدوده نرمال قرار دهد.

3.تغذیه مناسب:

-افزایش تعداد وعده های غذا و کاهش میزان مصرف غذا در هر وعده

-رعایت تناسب بین غذای مصرفی با فعالیت بدنی

-حذف نکردن یکی از وعده های اصلی غذایی به خصوص در سالمندان لاغر و سالمندان تحت درمان دارویی

-مصرف بیشتر میوه های غیر شیرین وسبزیجات

-محدود کردن مصرف میوه های شیرین مانند انگور، خربزه، خرما، توت و…همچنین خشکبار مانند قیسی، کشمش و…

-استفاده بیشتر از حبوبات در وعده های غذایی

-استفاده از نان های سبوس دار

-محدود کردن مصرف قندهای ساده مانند قند،شکر،شیرینی و..

-استفاده از مواد نشاسته ای مانند نان،برنج،سیب زمینی،گندم،جو، ماکارونی و..به میزانی که موجب افزایش وزن نشود.

-کاهش مصرف چربی

-استفاده از گوشت های کم چرب

-استفاده از ماست وشیر کم چرب

-محدود کردن مصرف زرده تخم مرغ

-استفاده از روغن مایع مانند کانولا و وزیتون

4.ورزش وتمرینات ورزشی:

افزایش فعالیت در کنترل قند خون اهمیت بسیاری دارد. ورزش و تمرینات ورزشی باید متناسب با شرایط و وضعیت سلامت شخص باشد وبه طور منظم ومستمر انجام گیرد.برای تعیین نوع ورزش بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

5.پیشگیری از افت قند خون ودانستن چگونگی برخورد با افت قند خون:

علایم افت قند خون شامل احساس ضعف،سرگیجه، تغییر در خلق وخو، لرزش، تعریق، خستگی مفرط، تاری دید، سردرد و رنگ پریدگی می باشد.

در صورت بروز علائم افت قند خون، بلافاصله سه حبه قند  یا دو قاشق شکر در یک لیوان آب حل کرده یا سه چهارم لیوان آبمیوه یا یک قاشق غذا خوری عسل مصرف نمایید وتا یک ساعت آینده یک وعده غذایی شامل کربوهیدرات و پروتئین مصرف نمایید.

6.مراقبت از پا ها:

-هر روز پای خود را بشویید و با حوله خشک کنید.

-ناخن های پای خود را کوتاه نگه دارید،نباید ناخن هایتان را از ته کوتاه نکنید.

-جوراب خود را روزانه تعویض کرده و از جوراب نخی استفاده کنید.

-از کفش راحت، پاشنه کوتاه وپنجه پهن استفاده کنید.

-در خانه از کفش راحت یا دمپایی استفاده کنید.

-پاهای خود را روزانه از نظر وجود قرمزی،تورم،تغییر رنگ،ترک خوردگی و ترشح اطراف ناخن بررسی کنید؛در صورت لزوم از فردی دیگر کمک بگیرید یا از آینه استفاده کنید.

-از نزدیک کردن پای خود به آتش بخاری،شوفاژ یا هر وسیله گرمایشی دیگر خودداری نمایید.

7.ترک دخانیات

8.آشنایی بانحوه ی مصرف و تزیق انسولین:

-انسولین باز شده را در یخچال نگهداری کنید اما از قرار دادن آن در سرمای شدید خودداری کنید.از تکان دادن شدید انسولین خودداری کنید.

-انسولین باید نیم ساعت قبل از غذا خوردن تجویز شود.

-بهداشت سرنگ را رعایت نمایید.

-تزریق انسولین را به صورت دقیق یاد بگیرید واز تزریق عضلانی آن خودداری نمایید و آن را به صورت زیرجلدی استفاده نمایید.

-تغییرات پوستی مانند تورم یا سفتی باعث کاهش در سرعت جذب انسولین می شود.

-تزریق انسولین را به صورت چرخشی انجام دهید(محل های تزریق به ترتیب کاهش در سرعت جذب عبارتند از اطراف ناف،بازوها، ران ها وسپس باسن)

9.مصرف داروهای تجویز شده:

-معمولا بیماران دیابتی از داروهای متعددی استفاده می کنند.بیمار باید نام داروی مصرفی،روش استفاده،زمان مصرف وعوارض جانبی داروهای مصرفی را بداند وهر دارو را طبق دستور پزشک مصرف نماید.

-برخی داروها با داروهای دیگر تداخل دارند،بیمار باید برای پیشگیری از بروز تداخلات دارویی لیست داروهای مصرفی خود را تهیه و در اختیار پزشک قرار دهد.

الف. مقدار ویتامین‌های مورد نیاز :

ویتامین A در عمل بینایی، در سلامت پوست و در مقاومت بدن در مقابل عفونت نقش مهمی دارد. یک ماده آنتی اکسیدان است و بدن را در مقابل سرطان حفظ می‌کند. 
از منابع مهم این ویتامین میتوان به انواع جگر، تخم پرندگان، میوه‌های خشک، کره و انواع سبزی‌های سبز و زرد اشاره کرد.
با مصرف روزانه یک لیوان شیر، یک کاسه کوچک ماست، یک قوطی کبریت پنیر پاستوریزه (به میزان چربی و نمک آن توجه شود)، مقداری سبزی خوردن، ۳-۲ عدد میوه و در هفته ۲ عدد تخم مرغ و در صورت بالا نبودن کلسترول گاهی مقداری جگر کباب شده، مقدار مورد نیاز بدن تأمین می‌شود.
در مورد مصرف ویتامین A به صورت مکمل باید دقت شود، زیرا زیادی آن باعث مسمومیت و آسیب  به کبد می‌شود.
ویتامین D نیز نقش مهمی در بدن دارد و همراه کلسیم و فسفر نقش اساسی در ساخته شدن استخوان‌ها و دندان‌ها دارد و مانع از شکستگی می‌شود. کمبود آن ایجاد پوکی استخوان می‌کند.
بعد از سن ۵۰ سالگی مقدار مورد نیاز به دو برابر می‌رسد. به ترتیب ماهی تن، زرده تخم مرغ، قارچ، کره، قلوه و جگر دارای این ویتامین هستند.
افراد مسن در معرض کمبود این ویتامین می‌باشند، زیرا هم کمتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند و هم جذب در آنها کاهش می‌یابد.
ویتامین E از آنتی اکسیدان‌های قوی است. کمبود آن باعث از بین رفتن گلبول‌های قرمز و کم خونی می‌شود.
کمبود آن را با بیماری‌هایی چون صرع، پارکینسون و الزايمر مرتبط دانسته‌اند. روغن‌های گیاهی و مغزهای روغنی مانند بادام، پسته، فندق و گردو از آن غنی هستند.
با مصرف روغن‌های گیاهی، مغزهای روغنی، جگر، ماهی‌های چرب، زرده تخم مرغ، لبنیات و سبزیجات مقدار مورد نیاز بدن تأمین می‌شود.
ویتامین C نیز یک آنتی اکسیدان است و از سرطان جلوگیری می‌کند. در حمل و جذب آهن نقش دارد. کمبود آن ایجاد خونریزی می‌کند.
عواملی چون استرس، مصرف سیگار و بعضی داروها میزان احتیاج را افزایش می‌دهند. برای افراد بالای ۵۰ سال مقدار ۶۰ میلی‌گرم و برای افراد سیگاری ۱۰۰ میلی‌گرم در روز را توصیه کرده‌اند.
در اثر پختن مواد غذایی نیمی از این ویتامین، از بین می‌رود ولی یخ زدگی آن را از بین نمی‌برد.
میوه‌های غنی از این ویتامین، کیوی، زغال اخته، توت فرنگی، لیموترش، پرتقال، لیموشیرین، گریپ فروت و نارنگی و سبزیجات غنی از آن فلفل دلمه‌ای، جعفری، شنبلیله، شاهی، تره، شوید، اسفناج، کلم،ترخون، نعناع و گوجه فرنگی می‌باشند.
چنانچه روزانه ۳-۲ عدد مرکبات و یک بشقاب کوچک سبزی خوردن مصرف شود، ویتامین مورد نیاز بدن تأمین می‌شود.
ویتامین‌های  گروه B، در سوخت و ساز قندها، چربی‌ها، پروتئین‌ها، در کارکرد سیستم اعصاب  و در اعمال اکسیداسیون و احیاء در بدن نقش مهمی دارند.
با مصرف روزانه گوشت، حبوبات، سبزیجات، انواع میوه، غلات و مصرف هفتگی خشکبار، مقدار مورد نیاز ویتامین‌های , B۲, B۳ B۱ تأمین می‌شود.
ویتامین B۶ علاوه بر اعمالی که ذکر شد، در اعمال هرمن‌ها و آنزیم‌ها نیز دخالت دارد و کمبود آن باعث کم خونی می‌شود.
کمبود مصرف اسید فولیک که جزء همین گروه از ویتامین‌ها می‌باشد نیز باعث کم‌خونی می‌شود.
با مصرف غذاهای نام برده شده به اضافه مصرف سبزیجاتی چون اسفناج و کلم بروکلی و مصرف گاه به گاه جگر مقدار مورد نیاز این دو ویتامین نیز تأمین می‌شود.
یکی دیگر از ویتامین‌های این گروه، ویتامین B۱۲ می‌باشد. در نزد سالمندان جذب این ویتامین کاهش می‌یابد و آنها در معرض کم‌خونی ناشی از این ویتامین هستند.
ویتامین B۱۲ فقط در مواد غذایی حیوانی یافت می‌شود. برای دریافت آن باید گوشت، تخم مرغ، ماهی، جگر و قلوه مصرف شود.
چنانچه مقدار ویتامین B۶ و ویتامین B۱۲ و اسید فولیک در سرم کافی باشد، با بالا رفتن هموسیستئین که از عوامل خطر بیماری‌های قلبی می‌باشد،مبارزه می‌کند.
در صورت نیاز زیاد به این ویتامین‌ها، می‌توان از مکمل‌های غذایی استفاده نمود.

ب. مقدار مواد معدنی مورد نیاز :

در دوران سالمندی میزان نیاز به موادمعدنی تغییر می‌کند. سدیم که باعث بالا رفتن فشار خون و پتاسیم که باعث پائین آمدن فشار خون می‌شود، باید با دقت زیاد مصرف شوند. سدیم نباید بیشتر از ۲ تا ۴ گرم در روز مصرف شود.
 نقش کلسیم در انعقاد خون، درتشکیل استخوان‌ها و دندان‌ها، در نگهداری غشاء سلول‌ها و کاهش فشار خون شناخته شده است.
در سالمندی جذب کلسیم کم می‌شود و مصرف داروها نیز به این امر کمک می‌کند، بنابراین مقدار دریافتی باید افزایش یابد.
مقدار مورد نیاز برای زنان و مردان بالای ۵۰ ساله را ۱۲۰۰ میلی‌گرم در روز توصیه کرده‌اند.
مصرف زیاد سبوس گندم و موادی که بسیار غنی از اسید اگزالیک (چای پررنگ، شکلات، کاکائو، چغندر، اسفناج) است، توصیه نمی‌شود، زیرا جذب کلسیم را کاهش می‌دهد و در افراد مستعد ،سنگ کلیه ایجاد  می‌کند.
در این دوران ذخیره آهن افزایش می‌یابد. علت کم خونی فقر آهن در سالمندان، از دست دادن خون از راه گوارشی است که به علت بیماری‌های بد خیم، زخم معده و یا مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی می‌باشد.
مصرف داروهایی مانند کلستیرامین، سایمتیدین و رانیتیدین، جذب آهن را کاهش می‌دهد.
چای، قهوه و فرآورده‌های سویا، از جذب آهن غیر هِم جلوگیری می‌کنند، بنا بر این بلافاصله پس از صرف غذاهای دارای آهن، نباید چای یا قهوه مصرف شود.
روی عنصری است که دارای نقش‌های متعدد است و در اعمال بدن نقش کلیدی دارد. دریافت روی نیز به علت دریافت غذای کمتر در سالمندان کاهش می‌یابد.
مقدار روی دریافتی را برای مردان ۱۵ و برای زنان ۱۲ میلی گرم در روز پیشنهاد کرده‌اند.
در اکثر غذاهای حیوانی مانند گوشت، مرغ، ماهی، جگر، لبنیات و در غذاهای گیاهی مانند حبوبات، غلات با سبوس، خشکبار و سبزیجات یافت می‌شود.
با مصرف روزانه انواع گوشت، حبوبات، خشکبار، سبزیجات وتخم مرغ، مقدار مورد نیاز تأمین می شود.
میزان سلنیوم بدن که از آنتی اکسیدان‌های مهم می‌باشد، با افزایش سن کاهش می‌یابد.
مقدار دریافتی آن را برای مردان ۷۰ و برای زنان ۵۵ میکرو گرم تعیین کرده‌اند. غلات، گوشت‌ها، ماهی‌ها، حبوبات و خشکبار از منابع غنی این ماده معدنی هستند.

کبد از لحاظ اندازه بزرگ ترین عضو داخلی بدن انسان است که وظیفه ی آن ذخیره ی انرژی و حذف سموم می باشد. کبد همچنین نقش مهمی در فرایند گوارش و دستگاه هاضمه و متابولیسم مواد غذایی به عهده دارد که برای این کار 500 عمل مختلف را انجام می دهد. علاوه بر این کبد به عنوان تصفیه کننده ی خون عمل می کند.بیماری کبد عبارت است از اختلال در عملکرد کبد. همان طور که گفته شد کبد اعمال حیاتی را در بدن ایفا می کند،  در نتیجه هرگونه “بیماری کبدی” و اختلال در عملکرد کبد آسیب چشمگیری به بدن انسان وارد می کند.

بیماری های شناخته شده ی کبدی چیست؟

از انواع بیماری کبدی که می توان به آن اشاره کرد عبارتند از کبد چرب و سیروز کبدی. سیروز از مراحل پیشرفته ی بیماری کبد است. التهاب و آسیب به بافت های کبد باعث ناتوانی آن  در انجام وظایفش می شود. کبد تا زمانی که میزان چشمگیری از سلول های آن آسیب نبیند به صورت کامل از کار نمی افتد. بیماری کبد چرب به دو نوع الکلی و غیر الکلی تقسیم می شود که نوع الکلی بر اثر سوء مصرف الکل اتفاق می افتد و نوع غیر الکلی آن وضعیتی است که در آن تجمع چربی باعث التهاب کبد و کاهش تدریجی عملکرد آن می شود. از انواع دیگر بیماری کبدی می توان به هپاتیت، هموکروماتوز، بیماری ویلسون، سندروم ژیلبرت و سرطان ها اشاره کرد.

نشانه های معمول بیماری کبدی به شرح زیر است:

• حالت تهوع: استفراغ و درد در قسمت راست و فوقانی حفره ی شکمی.
• یرقان: یرقان یا زردی که در آن پوست بیمار به دلیل افزایش بیلی روبین در خون به رنگ زرد در می آید.
• بوی بد دهان: نفس این بیماران بوی چرک و کپک زدگی می دهد. بوی بد دهان معمولا قبل از علائم واضح تر بیماری بروز می کند.
• بوی نامطبوع بدن: بیماری کبد غلظت و ترکیب عراق را تغییر می دهد و عرق بوی چرک می گیرد.
• مدفوع بد رنگ: رنگ مدفوع در افراد سالم قهوه ای رنگ است. کم رنگ شدن مدفوع می تواند نشانه ی مسدود شدن مجاری صفراوی یا بیماری کبدی باشد.

چگونه می توانیم از ابتلا به بیماری کبدی پیشگیری کنیم؟

با انتخاب سبک زندگی سالم و پرهیز از مصرف کردن مشروبات الکلی می توان از بیماری کبد چرب جلوگیری کرد. پیگیری یک برنامه ی تدریجی و مستمر کاهش وزن در صورت لزوم، نیز می تواند درصد ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. باید مصرف شکر و غذاهای سرخ کردنی را به حداقل رساند و رژیم غذائی متعادل سرشار از فیبر و ورزش هایی مانند پیاده روی، شنا و نرمش های کششی  را در برنامه ی خود قرار داد. برای پیشگیری از بیماری سیروز کبدی نیز مانند کبد چرب باید از مصرف بیش از حد الکل و نوشیدنی های  الکلی جلوگیری کرد. ابتلا به عفونت هپاتیت B  و C ، کوکائین و رابطه ی جنسی محافظت نشده نیز می توانند از علل دیگر بیماری کبدی باشد. اگر می خواهید قسمتی از بدن خود را سوراخ کنید و یا خالکوبی، مطمئن شوید که این دستگاه به درستی تمیز شده است. با پیشگیری از بیماری کبد چرب غیر الکلی، شما از خطر ابتلا به بیماری سیروز جلوگیری می کنید.

شاید بالاخره یک روز علم پزشکی برای پیشگیری از تمام بیماری های عفونی،واکسن بسازد ولی عجالتا تا آن روز، بهترین کاری که می توان کرد،رعایت توصیه های طبی برای حفظ وارتقای سلامت وکاهش ابتلا به بیماری های عفونی است.رعایت توصیه های زیرمی تواند کمک کننده باشد:

-رژیم غذایی متعادلی داشته باشید تا بتوانید تمام ویتامین ها ومواد معدنی مورد نیازتان را دریافت کنید.کمبود شدید ویتامین های B6وB12واسید فولیک،سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند.دریافت کافی عناصر آهن وروی نیز مهم است.آهن،تعداد و توان برخی سلول های ایمنی بدن را افزایش می دهد وروی در ترمیم سلول های آسیب دیده نقش دارد.کمبود شدید ویتامین C هم میتواند احتمال ابتلا به بیماری های عفونی را افزایش دهد.

-از مصرف غذاهای چرب پرهیز کنید.رژیم غذایی کم چرب می تواند فعالیت سلول های ایمنی را افزایش دهد،سلول های مبتلا به ویروس را شناسایی واز چرخه خارج کند.

-به اندازه کافی بخوابید.بدون خواب واستراحت کافی،سیستم ایمنی بدنتان نمی تواند،توان خود را حفظ،ترمیم وتقویت کند.

-به طور منظم ورزش کنید.ورزش هوازی می تواند زمینه ساز تولید سلول های تقویت کننده سیستم ایمنی شود.

-سیگارنکشید.سیگار کشیدن،تعداد سلول های ایمنی را کاهش واحتمال ابتلا به عفونت های تنفسی را افزایش می دهد.

-مشروبات الکلی ننوشید.الکل با حسگرهای ایمنی طبیعی تداخل پیدا می کند وتعداد سلول های دفاعی را کاهش می دهد.

-دستان خود را به طورمرتب با آب وصابون بشویید.در سرویس های بهداشتی عمومی،بعد از شستن دست های خود،برای بستن شیر آب از دستمال کاغذی استفاده کنید تا با دستگیره تماسی نداشته باشید.

-از غذاها،نوشیدنی ها،قاشق،چنگال،کارد،لیوان و سلیر اشیایی که ممکن است حامل میکروب عفونی باشند، به طور اشتراکی استفاده نکنید.

-حتی المقدور در فصول سرد سال،کمتر در ازدحام مردم حضور پیدا کنید و تا می توانید، فاصله تان را از کسانی که سرفه وعطسه می کنند، حفظ کنید.

-بعد از حضور در کنار فردی که علائم سرماخوردگی داشته،دستتان را به چشم،دهان وبینی خود نزنید.

-به جای دستمال پارچه ای که ممکن است ویروس ها را ساعت ها وحتی روزها در خود پنهان کند،از دستمال کاغذی استفاده کنید.

-از آلاینده های هوایی محرک اجتناب کنید.

سنگ هاي ادراري سومین بیماري شایع دستگاه ادراري هستند. میزان بروز سنگ هاى کلیوى در کشورهاى توسعه یافته بیشتر است که علت آن مصرف زیاد پروتئین شیمیایی همراه با رژیم غذایى کم فیبر می باشد. سنگ کلیه از نظر اندازه، از یک دانه شن تا حدود یک توپ تخم مرغى متغیر بوده و ممکن است منفرد یا متعدد باشد.سنگ ادرار ممکن است در کلیه،حالب،مثانه،مجرای ادرارتشکیل شود اما بصورت شایع در کلیه تشکیل می شود و به سنگ کلیه معروف است. ارزیابی دقیق جهت درمان طبی مناسب و تغییر شیوه زندگی براي کاهش عود سنگهاي ادراري اهمیت دارد، چون بدون مداخلات طبی و پیگیري، میزان عود سنگ طی 5 سال به 50درصد می رسد.

علائم سنگ کلیه:

علائم در بیماران مختلف برحسب اندازه سنگ و مکانی که سنگ درآنجا قرار دارد متفاوت می باشد.

1.بدون علامت:اکثر سنگ های کوچک بدون علامت خاصی دفع می شوند.

2.درد شدید: سنگ، ممکن است باعث ايجاد دردهاي شديدي باکیفیت انقباضي در ناحیه پشت و طرفین کمر، شکم، کشاله ران يا ناحیه تناسلي شود. اين دردها با تغییر وضعیت بدن نیز بهبود نمي يابند. کساني که حداقل يکبار دفع سنگ کلیه را با اين کیفیت تجربه کرده اند، دردش را اينگونه توصیف مي کنند(بدترین دردی که تجربه کرده اند)ممکن است بیمار در حین دفع ادرار درد شدیدی را تجربه کند.

3.تهوع واستفراغ

4.ادرار صورتی،قرمز یا قهوه ای (به دلیل وجود خون در ادرار)

5.تکررادرار

6.تب

7.عفونت مجاری ادرار(به علت انسداد طولانی مدت)

عوامل زمینه ساز:

پرکاری تیروئید

کم تحرکی

مصرف مقادیر زیاد نمک

رژیم غذایی پر پروتئین(پروتئین حیوانی بالا)

وجود برخی از بیماری ها مانند نقرس

مصرف ناکافی مایعات وحجم کم ادرار

مصرف برخی از داروها(مثلا استفاده بی رویه از مکمل کلسیم)

مصرف مقادیر کم فیبر

 درمان سنگ کلیه شامل دارو درمانی، تغییر عادات غذایی، جراحی وسنگ شکنی می باشد.

رژیم غذایی افراد مبتلا به سنگ کلیه:

1. مصرف 4-3لیتر مایعات در شبانه روز در تمام انواع سنگ های کلیوی ،دقت شود که حتما حداقل نیم لیتر در طول شب مصرف شود.

2.در گذشته گفته می شد در بیمارانی که بنا بر تشخیص پزشک مبتلا به سنگ کلسیمی هستند باید از مصرف منابع غنی از کلسیم مانند ماست، کشک خودداری کرده و در طول شبانه روز فقط یک لیوان شیر کم چرب استفاده کنند،اما امروزه گفته میشود که لازم است این بیماران روزانه1000میلی گرم کلسیم مصرف کنند که از منابع خوب کلسیم شامل شیر وماست کم چرب، پنیر و کلم بروکلی می باشند .این بیماران باید میزان مصرف اگزالات رژیم غذایی خود را کاهش دهند( منابع غنی از اگزالات عبارتند از:اسفناج، ریواس،چغندر،شکلات، سبوس گندم،چای وتوت فرنگی،مارچوبه،قهوه،بادمجان،کرفس،آلو وآلبالو،کاکائو، کشمش وتره فرنگی.) هم چنین مصرف نمک و کربوهیدرات های ساده(قند،شکر،شیرینی) باید کاهش یابد.

3.در بیماران مبتلا به سنگ های اسید اوریکی نیاز است که مواد غذایی که ادرار را قلیایی میکند مصرف کنند ومصرف پروتئین حیوانی را کاهش دهند.

4.بیمارانیکه مبتلا به سنگ سیستئینی هستند نیاز است که مواد غذایی که ادرار را قلیایی می کند مصرف کنند.

5.در سنگ های اگزالات فسفر مصرف آبمیوه محدودیتی ندارد اماآب پرتقال ومکمل ویتامینc نباید مصرف شود.

*غذاهای قلیا ساز عبارتند از:انواع شیر وفراورده های آن به جز پنیر،تمام سبزی ها بجز عدس وذرت،تمام میوه ها به جز آلو وگوجه فرنگی(از بین میوه ها هلو توصیه می شود)

*غذاهای اسید ساز عبارتند از گوشت قرمز،ماهی،ماکیان،تخم مرغ،نان،عدس،غلات،ذرت،آلو،زردآلو،گوجه فرنگی وآب آنها