زخم بستر(bedsore)

زخم بستر چیست؟

زخم بستر ضایعه ای است که در اثر فشار طولانی مدت در پوست وبافت های زیر پوستی ایجاد می شود،این زخم ها یکی از شایعترین اختلالات پوستی وبافتی هستند که هزینه ی زیادی را بر خانواده ها وسیستم بهداشتی تحمیل می کنند.وقتی به  بافت نرمی که از یک سو با برجستگی استخوانی،واز طرف دیگر با یک سطح خارجی در تماس است فشار وارد شود این زخم ایجاد می شود.

عوامل مستعد کننده زخم بستر:

1.فشار(فشردگی بافت ها توسط عوامل خارجی که مهمترین عامل ایجاد زخم بستر می باشد.هرچه مدت وشدت فشار وارده بیشتر باشد آسیب بافتی بیشتری ایجاد می شود)

2.کاهش ادراک حسی(به دلیل کاهش حس درد وتاخیر در تشخیص زخم بستر و در نتیجه گسترش زخم)

3.خیس شدن بافت که بوسیله رطوبت بیش از حد رخ می دهد(گرما ورطوبت منجر به تخریب سلول می شوند.ترشحات زخم،تعریق بیش از حد،بی اختیاری ادرار یا مدفوع باعث رطوبت می شوند.)

4.کاهش فعالیت وتحرک(افرادی که بصورت طولانی مدت در وضعیت  خوابیده یا نشسته اند در معرض خطر ابتلا به زخم بستر می باشدن،چرا که عدم تحرک منجر به وارد آمدن فشار طولانی بر پوست می شود.)

5.سوءتغذیه(کم شدن دریافت کالری،پروتئین،ویتامین ومواد معدنی وآب می تواند منجر به از بین رفتن سلامتی پوست و مستعد شدن آن به زخم بستر شود)

6.ساییدگی یا بریدگی(وقتی پوست روی یک سطح خارجی کشیده شود اصطکاک حاصل باعث اسیب بافتی شده وزمینه را برای ایجاد زخم بستر مهیا می کند.مانند وقتی که بیمار روی ملافه چروک می خوابد یا وقتی برای جابجایی بیمار ،روی ملحفه کشیده می شود و…)

7.مصرف سیگار(به دلیل کاهش خونرسانی به پوست)

8.اختلال گردش خون(بیماری های گردش خون مانند دیابت به علت اختلال در خونرسانی پوست احتمال ایجاد زخم بستر را بیشتر می کنند.)

نقاط مستعد ایجاد زخم بستر:

1-در کسانیکه به مدت طولانی در حالت دراز کشیده به پشت هستند:پشت سر،شانه، آرنج،بین دو برجستگی باسن،پاشنه

2-در کسانیکه به مدت طولانی در وضعیت خوابیده به پهلوهستند:کناره های سر،لاله گوش،روی برجستگی کناری لگن،روی برجستگی کنار زانو،روی قوزک خارجی پا

3-در کسانیکه به مدت طولانی در وضعیت خوابیده به شکم هستند:آرنج،جناغ سینه،زانو،برجستگی های لگن،انگشتان پا

4-در کسانیکه مدت زیادی روی ویلچر می شینند:روی برجستگی باسن،پشت استخوان کتف یا ستون مهره،روی ساعد یا ران در جاییکه روی صندلی تکیه می دهد.

پیشگیری از ایجاد زخم بستر:

1.بررسی مکرر پوست در بیماران وتشخیص زخم بستر در مراحل اولیه و درمان آن(حتما به پزشک مراجعه کنید)

2.تمیز وخشک نگه داشتن پوست(از صابون وآب گرم برای تمیز کردن پوست استفاده نکنید چون باعث خشکی بیشتر پوست می شود و در عوض از شوینده های ملایم استفاده کنید،هنگام خشک کردن حوله را روی پوست بیمار نکشید بلکه به روش گذاشتن وبر داشتن وبا فشار کم این کار را انجام دهید.همواره بستر بیمار را خشک نگه دارید)

3.افزایش تحرک بیمار و در بیمارانیکه توانایی تحرک ندارند هر سه ساعت پوزیشن تغییر داده شود(تغییر وضعیت بیمار باید بطور مکرر انجام شود ودقت کنید که در هنگام تغییر وضعیت کشش و آسیبی به پوست وارد نشود-بیمار را بلند کنید واز کشیدن بیمار روی تخت پرهیز کنید_)

4.استفاده از تشک مواج

5.کنترل درد

6.بررسی وبهبود وضعیت تغذیه بیمار(کالری،پروتئین ومواد معدنی وآب کافی به بدن بیمار رسانده شود.)

7.کاهش تحریک پوستی(استفاده از ملحفه هایی که از جنس الیاف طبیعی باشند و پوشش زیر بیمار کاملا صاف وبدون چروک باشد)

8.ماساژ پشت

9.استفاده از فیزیوتراپی