امروزه مشاغل و حرفه های متعددی در دنیا وجود دارد و افراد در رشته ها و زمینه های بسیاری آموزش دیده و تحصیل کرده‌اند که به‌وسیله آن به کسب درآمد می‌پردازند اما برخی از این مشاغل بسیار محترم هستند و افرادی که در این حرفه ها فعالیت میکنند دارای احترام و ارزش والایی هستند که میتوان به شغل هایی مانند معلمی و پرستاری اشاره کرد.
هر چند در گذشته به افرادی که از بیماران و ناتوانان مراقبت می‌کردند پرستار می‌گفتند اما امروزه به افرادی که در این زمینه در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دارای تحصیلات دانشگاهی باشند پرستار گفته میشود. پرستاران عضوی از تیم درمانی در بیمارستانها، درمانگاه‌ها، آسایشگاه‌ها و مطب به حساب میآیند و نمیتوانند برای خود مراکز درمانی داشته باشند اما میتوانند در سمت پرستار در منزل فعالیت کنند.
پرستاران به سلامت و بهداشت خانوادهها کمک شایانی میکنند و همیشه خالصانه و صادقانه در جهت بهبودی بیماران، همه تلاش خود را به کار میگیرند تا طبق دستورات پزشک، وضعیت نامناسب بیمار بهتر شود. توجه داشته باشید که تمام کارهای بالینی برای درمان بیماران بر عهده پرستاران است که نقش بسزایی در نظام سلامت دارند. پرستاران باید اخلاق مناسب، مهارت اجتماعی، ارتباط خوب و صبر زیاد، نسبت به بیمار داشته باشند و بتوانند به خانوادهها و همراهان بیماران نحوه برخورد و مراقبت از بیمارانشان را آموزش بدهند و آنها را به خوبی در روند درمان راهنمایی کنند.
انواع موارد مورد نیاز پرستار در منازل
پرستارها در مکان‌های مختلف خدمت میکنند که بیشتر آنها در بیمارستانها و در بخش های مختلف از جمله آی سی یو، اورژانس، درمانگاه‌ها و غیره به کار خود مشغول هستند و برخی در آسایشگاه‌ها از معلولین یا سالمندان نگهداری و پرستاری میکنند. همچنین مراکزی هستند که پرستارهای آموزش دیده و با تجربه دارند که اگر خانوادهای فردی ناتوان یا بیمار داشت، نیروهای خود را به آنها معرفی میکنند.
ممکن است بیمار یا سالمندی احتیاج به آن داشته باشد تا در منزل، پرستار به کمک او بیاید، به همین دلیل پرستاران برای مراقبت از این افراد به منازل آنها رفته و از آنها نگهداری میکنند و همچنین در خانواده‌هایی که پدر و مادر شاغل هستند و فرزندان آنها نیازمند آن هستند که پرستاری در منزل داشته باشند.
پرستاران در مدتی که پدر و مادر به محل کار خود رفته یا به دلیل شرایط خاص نمیتوانند در کنار فرزندانشان باشند پرستاران از فرزند یا فرزندان آنها در منزل به خوبی نگهداری میکنند. در ادامه به توضیحاتی مختصر در مورد وظایف پرستارانی که به منازل میروند تا از سالمندان، معلولین و کودکان پرستاری کنند خواهیم پرداخت.
پرستار در منزل و در کنار افراد سالمند
با افزایش رشد چشمگیر جمعیت سالمندان، نیاز به پرستار در منزل برای مراقبت و نگهداری آنها بیشتر از گذشته شده است. سالمندان با کهولت سنی که پیدا میکنند احتیاج به توجه و نگهداری ۲۴ ساعته دارند و برخی از سالمندان ممکن است بیماری‌هایی مانند آلزایمر، دیابت، فشارخون و غیره پیدا کنند که احتیاج به خدمات پزشکی در منزل، مراقبت مداوم، تزریق و گرفتن فشارخون پیدا میکنند.
سالمندان از افراد حساس جامعه به شمار میآیند به همین دلیل مراقبت و نگهداری از آنها بسیار اهمیت دارد و اگر فرزندان و اطرافیان آنها به هر دلیلی نتواند از آنها به خوبی نگهداری کنند باید با گرفتن یک فرد متخصص و با مهارت کافی در این زمینه در سلامت آنها کوشا باشند.
از وظایف پرستار در منزل که از سالمندان مراقبت می کند، میتوان به نظافت و استحمام فرد سالمند، برنامهریزی برای دادن داروهای مخصوص فرد، کنترل فشار خون یا قند خون فرد سالمند به طور مرتب و روزانه، تعویض پانسمان، ضد عفونی کردن زخم‌های موجود در بدن فرد سالمند، تزریق و مراقبت از پا در بیماران سالمند دیابتی، در صورت نیاز احیای قلب و علائم حیاتی یا انجام کمکهای اولیه اشاره کرد.
حتی شاید لازم باشد پرستار در منزل به کارهای روزانهای که مورد علاقه فرد سالمند است، در زمان اوقات فراغت بپردازند و یا فرد سالمند را به پارکها و بوستانها در نزدیکی محل سکونت ببرند تا با قدم زدن در فضایی باز و آرام و دیدن هم سنهای خود روحیهی مطلوبی به دست آوردند؛ بنابراین گرفتن پرستار در منزل میتواند به سلامت روان و جسم سالمند کمک کند.
از مهمترین فواید گرفتن پرستار در منزل این است که از افراد سالمند با کمترین هزینه نسبت به بیمارستان یا خانهی سالمندان در کنار خانواده و فرزندان، در خانه خود که مناسبترین و بهداشتیترین مکان به حساب میآید، مراقبت و نگهداری شود.
در کشورهای توسعه یافته پرستار منازل به صورت کامل و علمی آموزش دیده شده و پرستار به وظایف خود کاملا مسلط است، در این کشورهای توسعه یافته ارائه خدمات اصولی توسط پرستاران باعث شده تا خانوادهها با اعتمادی کامل سالمندان خود را به آنها بسپارند، چون پرستاران کاملا با ویژگی‌های این دوران و روحیات فرد سالمند آشنایی دارند و با آموزش‌های علمی که دیده‌اند و تجربیات زیادی که کسب کرده‌اند با تسلط بالا به سلامت و بهداشت جسمی، سلامت روحی و روانی یا حتی تغذیه سالمندان کمک میکنند.
پرستار در منزل، همراه معلولین
افرادی در دنیا وجود دارند که به علت مادرزادی یا یک سانحه دچار محدودیت های جسمانی و یا ذهنی به صورت دائم شدهاند که نسبت به سایر افراد محدودیت هایی دارند که به آنها معلول گفته میشود.
اکثرا معلولیتها بر اثر تصادف یا بیماری‌های خاص ایجاد می‌شوند که طبق تحقیقات میتوان گفت هشتاد درصد معلولیتها را به خود اختصاص می‌دهد و شاید حدود بیست درصد به دلایل مادرزادی معلول به دنیا میآیند، این افراد معلول که دیگر نمیتوانند به صورت عادی و مطلوب به زندگی خود ادامه دهند و دارای محدودیت های جسمی و ذهنی هستند برای کارهای روزمره خود به کمک فرد دیگری همچون پرستار در منزل نیازمند هستند.
با توجه به روحیه بسیار حساس و شکننده آنها و محدودیتهایی که برای انجام فعالیتهای خود دارند، اهمیت زیادی دارد که با این گونه افراد چگونه و به چه صورتی برخورد شود تا تحت فشارهای روحی و روانی محیط اطراف خود قرار نگیرند. حال نقش پرستار در منزل میتواند بسیار مهم و ضروری باشد زیرا با رفتاری مناسب میتواند احساس آرامش به این افراد معلول دهد.
افراد معلول که دارای ویژگی‌های رفتاری از لحاظ افسردگی، اضطراب، نگرانی، ناامیدی، فشارهای روحی و روانی، ترس، اعتماد به نفس پایین هستند احتیاج به مراقبت خاصی دارند که شاید در توان و مهارت افراد نزدیک خانواده نباشد و نیازمند پرستاری با تجربه و آموزش دیده و صبور باشند.
همچنین ایجاد محیطی امن و آرام در روحیه معلول نقش بسزایی دارد که پرستار به کمک خانواده معلول در منزل میتواند این محیط را برای این افراد فراهم کنند و معلول وقتی پس از مدتی به پرستار خود اعتماد پیدا کرد برای کارها و فعالیتهای روزمره خود بیشتر از او کمک میگیرد و با پرستار در انجام کارها همکاری میکند.
بایدها و نبایدهای خدمات پرستار در منزل برای فرد معلول
پرستاری که برای مراقبت از یک فرد معلول به منزل او می‌رود باید در ابتدا خصوصیات اخلاقی و عادت‌های فرد معلول را به خوبی بشناسد و سپس تلاش کند تا فرد معلول بتواند بعد از مدتی خود به راحتی کارهای روزمره را با توجه به شرایطی که دارد به طور مستقل انجام دهد.
اکثر معلولین ممکن است دچار بیماری‌های فشار خون بالا، قلبی و عروقی، ام اس و غیره باشند در این صورت نیاز است تا پرستاری با مهارت و دانش بسیار در کنار آنها باشد تا طبق دستورات پزشک خدمات پزشکی از جمله کنترل فشار و قند خون و برنامهریزی برای دادن داروها مورد نیاز در ساعات مشخص را برای فرد معلول انجام دهد.
معلولین مانند افراد دیگر در این دنیا احتیاج به تفریح و سرگرمی و ورزش دارند تا باعث روحیه مطلوب و انرژی مثبت در آنها شود که خدمات پرستار در منزل به این موارد نیز، بسیار اهمیت میدهند و کمک میکنند تا فرد معلول اوقات فراغتش را با توجه به توانایی و شرایط خاص خود به کارهای مورد علاقهاش در روز بپردازد. همچنین معلولین به دلیل پایین بودن اعتماد به نفس از ارتباط اجتماعی و برقراری ارتباط با جامعه ترس و واهمه دارند؛ پرستار با تقویت اعتماد به نفس او میتواند فرد را به زندگی امیدوار کند.
پرستار در منزل برای نگهداری از کودکان
دوران کودکی مخصوصا هفت سال اول زندگی از حساسیت بالایی برخوردار است و از مهمترین سالهای حیات هر فرد به حساب میآید که میتواند در زندگی آیندهی انسان‌ها موثر باشد. شخصیت افراد در این دوران شکل میگیرد و اگر به نیازهای عاطفی و تکاملی آنها در این سن پاسخ درست داده شود از قدرت تفکر، مهارت‌های عاطفی و اجتماعی بیشتری برخوردار می‌گردند و زندگی سالمتری خواهند داشت. افرادی که در این دوره سنی با کودک در ارتباط هستند میتواند در شخصیت و رفتار او تاثیر بسزایی بگذارند.
در این سنین بچه‌ها عاطفی، احساسی و ضعیف هستند؛ امروزه که اکثر مادران به علت شرایطی که در جامعه وجود دارند شاغل هستند و یا به هر دلیلی توان مراقبت از فرزندشان را ندارند و مراقبت و پرستاری از فرزندشان در این دوران حساس باعث نگرانی‌هایی برای آنها شده است.
در مواردی که ممکن است خانواده به پرستار کودک نیاز داشته باشند میتوان شرایطی مانند رفتن به سفرهای ضروری شرایط غیر منتظره بستری شدن در بیمارستان، تولد فرزند، فرزند چند قلو، رسیدگی به امور شخصی، شاغل بودن و نگهداری کودک در ساعات کاری اشاره کرد.
پرستار در منزل میتواند با بچه‌ها ارتباط عاطفی خوبی برقرار کند و به کودک علاقه‌مند و دل‌بستگی داشته باشد.
مراقبت از بچه‌ها نیازمند حوصله، تجربه و مهارت کافی است. بهتر است که پرستار خود باتجربه‌ی شخصی مادر شدن زمینه نگهداری مناسب از کودکان را داشته باشد که این موضوع حتی از میزان تحصیلات اهمیت بیشتری دارد. پرستار کودک باید آموزش دیده و آشنا به امور تربیتی کودکان، برنامهی آموزشی آنها و نحوه برخورد صحیح در هنگام لجبازی و پرخاشگری باشد.
پرستار در منزل باید به اصول نگهداری از کودکان و روند رشد کودک آشنایی کامل داشته باشد و از جمله وظایفی که در حین مراقبت از کودکان دارند: تربیت کودکان بر اساس سفارش والدین، آماده کردن شیر خشک، رسیدگی به تغذیه کودک، استحمام کودک، تعویض پوشک بچه و لباس، شستن ملحفه و لباس کودک، دستشویی بردن کودک و آموزش آن، بردن به مدرسه و کلاس آموزشی، بردن به پارک و شهربازی، کمک به کودک در انجام تکالیف مدرسه، قصه خوانی برای کودک، تربیت و آموزش کودک بر نظافت شخصی اشاره کرد.
برخی کودکان ممکن است بیماری خاص یا مشکل جسمی داشته باشند که پرستاران باید خدمات پزشکی و دادن داروهای مورد نظر را به خوبی انجام دهد و با توجه به وزن کودک و زمان مصرف، دارو را سر موقع به کودک بیمار بدهد. در مدت زمان درمان پرستار طبق دستورات پزشک به خوبی از کودک مراقبت کند و از نظر تغذیه آنچه برای سلامتی کودک مفید است برای او تهیه کند.
همچنین باید توجه داشت پرستارانی که برای کودک خود مِیگیریم کودک را مورد آزار و اذیت قرار ندهد تا از لحاظ روحی و روانی یا حتی جسمانی به کودک آسیب برسد؛ و هنگامی که کودک را به محیط بیرون از خانه میبرد باید حتما با پدر و مادر هماهنگ کند و به نکاتی مانند مساعد بودن هوا، رعایت وسایل ایمنی، مراقبت کودک در خیابان و هنگام استفاده از وسایل بازی پارک توجه کند.
مراقبت پرستاری در منزل به معنای حمایت و ارائه خدمات بهداشتی در منزل به بیماران، توسط مراکز دارای مجوز در این زمینه می باشد. مهمترین وظایف مرکز ارائه دهنده خدمات پرستاری در منزل، ارائه خدمات پرستاری ایمن به بیماران توسط افراد واجد شرایط و دارای دانش کافی است. از جمله معتبرترین مراکز در این خصوص می توان “مرکز درمان در منزل امداد” را نام برد که با تکیه بر دانش روز پزشکی آماده ارائه کلیه خدمات پرستاری قابل ارائه در منزل با تعرفه مصوب دولتی و با بهترین کیفیت، به صورت شبانه روزی می باشد.
پرستاری در منزل یکی از رویکرد های درمانی شایع در بسیاری از کشورهای توسعه یافته است؛ با توجه به افزایش جمعیت و افزایش هزینه های بیمارستانی و محدود بودن تخت های بیمارستانی، فراهم آوردن بستری برای ارائه خدمات مراقبتی در منزل در کشور ما نیز امری اجتناب ناپذیر می باشد. با توجه به این نکته که در20 سال آینده، از طرفی تغییرات اساسی در نیازهای سلامت جمعیت جهان از جمله گسترش بیش از پیش بیماری های غیر واگیر که علل عمده ناتوانی هستند رخ خواهد داد و از طرف دیگر رشد چشمگیری در جمعیت سالمندان رخ خواهد داد، نیاز به مراقبت در منزل افزایش خواهد یافت.
پرستاری در منزل به عنوان یک استراتژی پیشرو برای کاهش بروز عوارض بیمارستانی، کاهش مدت زمان بستری در بیمارستان و در نتیجه کاهش هزینه های تحمیل شده به بیمار می باشد و از جمله خدمات مهم و ضروری بوده که در محیط خانوادگی بیمار و با مشارکت بیماران و خانواده آنها ارائه می شود و دارای فواید بهداشتی فراوانی برای بیماران و نظام سلامت خواهد بود.
فواید بهره مندی از خدمات پرستاری در منزل امداد:
- کاهش مدت زمان بستری در بیمارستان؛ زیرا بسیاری از خدمات پس از ترخیص یا پیش بیمارستانی قابل ارائه در منزل می باشند.
- به دلیل کاهش مراجعه وبستری شدن در بیمارستان خطر عفونت های بیمارستانی کاهش می یابد، که این امر بخصوص در سالمندان به دلیل تضعیف سیستم ایمنی اهمیت ویژه ای دارد. (عفونت بیمارستانی خود عاملی برای طولانی شدن زمان بستری در بیمارستان می باشد.)
- صرفه جویی در زمان وهزینه بیمار و اطرافیان ایشان.
- فرار از ترافیک شهری،کاهش ترافیک و پیشگیری از آلودگی هوا.
- ارزیابی خدمات ارائه شده به بیمار توسط تیم امداد و تلاش در جهت ارتقا خدمات.
- عدم نیاز به تعیین وقت قبلی.
- ارائه خدمات جامع پرستاری.
- مراقبت و کنترل بیماری های مزمن، تکمیل خدمات بیمارستانی، کاهش هزینه و کاهش نیاز به مراقبت بیمارستانی و در نهایت افزایش رضایتمندی بیماران.
- بازگشت سریعتر بیمار به زندگی عادی و سرشار از سلامت.
- متناسب ومشخص بودن تعرفه خدمات.
- از آنجایی که مرکز در مان در منزل سالمندی امداد وابسته به جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می باشد، از اعتبار بالایی برخوردار بوده و قابل مقایسه با سایر مراکز مشابه نمی باشد.
مجموعه خدمات پرستاری در منزل مرکز درمان در منزل سالمندی امداد
- تیم ورزیده و با تجربه پرستاران با سابقه ICU کشور
- تیم توانمند و مدرسین درمان زخم های بستر و دیابتی و پانسمان های نوین
- پرستاران کارشناس ارشد سالمندی
- تمامی اقدامات پرستاری از جمله خون گیری ، وصل سرم ، سونداژ ، تزریقات و مراقبت های پرستاری در منزل
- ICU در منزل و وصل ونتیلاتور و ساکشن و تنظیمات دستگاه توسط پرستاران ورزیده ICU
- پانسمان ، دبریدمان و ترمیم زخم بستر و دیابتی و نصب ویبراتور جهت تسریع ترمیم زخم
- چک قند خون و گرفتن نوار قلب در منزل
- مشاوره تغذیه و آموزش خانواده سالمند و مراقبت سالمندی و بیماران دمانس و آلزایمری توسط پرستاران و بهیاران ورزیده
- انجام دیالیز صفاقی در منزل
- کنترل علائم حیاتی