فشارخون بالا در سالمندان

در این مقاله قبل از پرداختن به موضوع فشار خون بالا در سالمندان، توصیه هایی برای افراد مسن داریم که به نوعی به مبحث این مطلب نیز مرتبط است.

بیماری های قلبی شایع ترین مشکل سلامتی در بیماران مسن است؛ با این حال، نکاتی برای مصون ماندن از این بیماری ها وجود دارد:

1. فشار خون خود را اندازه بگیرید.
2. هر روز فعال باشید. اجازه ندهید پیری مانع از فعالیت شما شود.
3. در ارتباطات آزاد باشید و با افراد دیگر ارتباط برقرار کنید.
4. داروهای خود را در هر معاینه پزشکی به همراه داشته و از کاربرد آنها از پزشک سوال کنید.
5. توجه داشته باشید که پس از بدتر شدن بیماری قلبی یا سکته مغزی، فیزیوتراپی یا توانبخشی قلبی باعث افزایش تحرک می شود.
6. اگر افسرده یا تنها هستید و یا در انجام کارهای روزمره خود مشکلی دارید، از درخواست کمک دریغ نکنید.
7. اهداف مراقبت خود را تعیین کنید و آنها را با عزیزان خود به اشتراک بگذارید.

فشار خون بالا چیست؟

اگر فشار خون مورد نیاز برای گردش خون بیشتر از حد طبیعی باشد، فشار خون یا فشار خون بالا نامیده می شود. فشار خون سیستولیک که هنگام انقباض قلب اتفاق می افتد، اولین مقدار اندازه گیری شده، که در بین مردم به عنوان “حد بالای فشار خون ” نیز شناخته می شود، ۱۴۰ میلی متر جیوه و بالاتر است؛ دومین مقدار در هنگام دیاستول هنگامی که قلب آرام است اندازه گیری می شود و ۹۰ میلی متر جیوه و بالاتر است، که به عنوان “حد پایین فشار خون ” شناخته می شود. در حالی که مقادیر طبیعی فشار خون برای سیستولیک باید حداکثر ۱۳۰ میلی متر جیوه و برای دیاستولیک حداکثر ۸۵ میلی متر جیوه باشد، این مقادیر، مقادیر فشار خون طبیعی هستند. مقادیر نرمال مرزی (نرمال بالا) ۱۳۰-۱۳۹ میلی متر جیوه برای فشار خون سیستولیک و ۸۵-۸۹ میلی متر جیوه برای فشار خون دیاستولیک است.

فشار خون بالا باعث آسیب به عروق ارگانهای مهم دیگری غیر از قلب مانند مغز، کلیه و چشم ها می شود که منجر به بیماری قلبی، فلج، تنگی عروق، کوری و نارسایی کلیه می شود. از جمله شایع ترین علایم بیماران دارای فشار خون می توان به سرگیجه، سردرد، درد قلب، وزوز گوش، تنگی نفس، تاری دید، خون دماغ، ضربان قلب نامنظم اشاره کرد. با این حال، ممکن است این مشکل در اکثر افراد علائمی نداشته باشد.

در اکثر قریب به اتفاق موارد فشار خون بالا نمی توان علت آن را تعیین کرد. عوامل مختلفی از قبیل دیابت، چاقی، استعمال دخانیات، الکل، استرس، استفاده بیش از حد از نمک، فعالیت بدنی ناکافی، عادات غذایی ناسالم و پیری می تواند منجر به آن شود.

نباید فراموش کرد که داروها و فرآورده های گیاهی مورد استفاده فرد نیز می توانند باعث فشار خون بالا شوند.

طبقه­ بندی فشارخون در بالغین ۱۸ سال و بالاتر

در هر بار اندازه گیری فشارخون دو عدد به دست می­آید؛ عدد بزرگتر به عنوان فشارخون سیستولیک وعدد کوچکتر به عنوان فشارخون دیاستولیک خوانده می­شود.

فشارخون طبیعی: فشارخون سیستولیک کمتر از۱۲ (یا۱۲۰میلی متر جیوه) و فشارخون دیاستولیک کمتر از۸(یا ۸۰میلی متر جیوه)؛ که این افراد نیاز به درمان ندارند.

فشارخون بالای اولیه: فشار خون سیستولیک۱۳۹-۱۲۰ میلی متر جیوه و فشارخون دیاستولیک ۸۹-۸۰ میلی متر جیوه؛ توصیه به تغییر سبک زندگی.

فشار خون بالا مرحله: یک فشارخون سیستول۱۵۹-۱۴۰میلی متر جیوه و فشارخون دیاستولیک ۹۹-۹۰میلی متر جیوه؛ بیمار با این فشار خون باید به پزشک مراجعه کند تا داروی مناسب تجویز شود و هم چنین باید تغییراتی در سبک زندگی بیمار ایجاد شود.

فشار خون بالا مرحله دو: فشارخون سیستولیک بیمار بیشتر از ۱۶۰میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک بیشتر از ۱۰۰میلی متر جیوه؛ مراجعه به پزشک و مصرف دارو و تغییر در سبک زندگی

در صورتی که فشارخون سیستولیک بیمار بالای ۱۸۰میلی متر جیوه و یا فشارخون دیاستولیک بیمار بالای۱۱۰میلی متر جیوه باشد،بیمار باید به صورت اورژانسی به نزدیکترین مرکز درمانی یا بیمارستان رسانده شود.

چگونه می توانیم با مشکل فشار خون بالا کنار بیاییم؟

• میزان نمک مصرفی خود را به کمتر از ۵ گرم در روز کاهش دهید.
• به کنترل وزن خود اهمیت دهید.
• مصرف سبزیجات و میوه ها را افزایش دهید.
• از غذاهایی که حاوی چربی های اشباع و ترانس هستند خودداری کنید.
• از استعمال دخانیات دوری کنید.
• مصرف الکل را کاهش دهید (مردان نباید بیشتر از دو لیوان در روز و زنان نباید بیشتر از یک لیوان در روز الکل مصرف کنند).
• از نظر جسمی فعال باشید و هر روز تحرک داشته باشید.
• استرس خود را کاهش دهید.
• فشار خون خود را مرتباً اندازه گیری کنید.
• به طور مرتب از داروهای خود استفاده کنید.

فشار خون بالا در هر سنی دیده می شود. بسیاری از افراد از ابتلا به بیماری فشار خون بالا بی اطلاع هستند. از هر ۵ زن و هر ۴ مرد یک نفر از بیماری فشار خون بالا رنج می برد.

علائم فشار خون بالا در سالمندان

معمولا بیماران مبتلا به افزایش فشارخون در مراحل اولیه بدون علامت هستند.وجود علائم و نشانه ها مانند خستگی زودرس، تپش قلب و درد در قفسه سینه نمایانگر آسیب به ارگان هدف می باشد.

چه چیزی منجر به فشار خون بالا در سالمندان میشود؟

فشار خون با افزایش سن به طور طبیعی افزایش می­یابد. در بسیاری از سالمندان مبتلا به فشار خون بالا، علت خاصی مشخص نشده است. به این فشار خون ذاتی یا اولیه گفته می­شود. تحقیقات زیادی برای یافتن دلایل ابتلا به فشار خون بالا در حال انجام است.

در برخی از افراد ، فشار خون بالا نتیجه یک مشکل سلامتی یا دارو است. وقتی علت فشار خون شناخته شده باشد، فشار خون ثانویه نامیده می­شود.

عوارض فشار خون بالا در سالمندان

فشار خون بالا باعث می شود قلب بیشتر کار کند. بنابراین ، شریان ها ضربان پیدا کرده د و احتمال سکته مغزی، حمله قلبی و مشکلات کلیوی افزایش می یابد. هنگامی که فشار خون بالا تشخیص داده نشده و درمان نشود، می تواند باعث موارد زیر شود:

• بزرگ شدن قلب (که ممکن است منجر به نارسایی قلبی شود).
• برآمدگی­های کوچک در رگ های خونی (آنوریسم). محل­های مشترک آنوریسم­ها، شریان اصلی قلب (آئورت) ، شریان های مغز ، پاها، روده­ها و شریان­های منتهی به طحال است.
• باریک شدن رگ­های خونی در کلیه­ها ، که ممکن است باعث نارسایی کلیه شود.
• سخت شدن شریان ها ، به ویژه در قلب، مغز، کلیه­ها و پاها، که می تواند منجر به حمله قلبی ، سکته مغزی ، نارسایی کلیه یا قطع عضو بخشی از پا شود.
• ترکیدن یا خون­ریزی رگ­های خونی در چشم­ها، که ممکن است باعث ایجاد تغییر در بینایی و منجر به کوری شود.

تصورات غلط در مورد بیماری فشار خون بالا

ما سابقه فشار خون بالا در خانواده نداریم، به همین دلیل من نیز به آن دچار نخواهم شد.

داشتن فشار خون بالا در بستگان درجه یک ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد؛ با این حال، اگر شما سبک زندگی سالمی نداشته باشید، ممکن است به این بیماری مبتلا شوید حتی اگر در خانواده خود این مشکل را نداشته باشید. عوامل خطر “قابل کنترل” برای ایجاد فشار خون بالا:

• سیگار کشیدن
• دیابت
• اضافه وزن (چاقی)
• سطح کلسترول بالا
• رژیم غذایی ناسالم (رژیم غذایی غنی از سدیم، کمبود پتاسیم، مصرف زیاد الکل)
• عدم فعالیت بدنی
• داشتن سابقه خانوادگی فشار خون
• افزایش سن
• جنس مرد
• نارسایی مزمن کلیه
• وضعیت اقتصادی- اجتماعی و وجود استرس روانی- اجتماعی

من برای فشار خون بالا دارو مصرف می کنم، بنابراین نیازی به کاهش نمک در تغذیه خود ندارم.

مصرف بیش از ۵ گرم نمک در روز، یعنی حدود ۱ قاشق چای خوری به هیچ وجه توصیه نمی شود. مصرف زیاد نمک فشار خون را افزایش می دهد و یا کنترل آن با دارو را دشوار می کند. به طور کلی، بیشترین میزان مصرف نمک در طول مدت مصرف غذا در سفره اضافه می شود. توجه داشته باشید که جدا از رب گوجه فرنگی و سس مورد استفاده در هنگام پخت، ما نمک زیادی را از طریق وعده های غذایی آماده (مانند سوپ) و نان نیز دریافت می کنیم. به عبارتی ما ۳۰٪ نمکی را که در روز نیاز داریم از نانی مصرف می کنیم، دریافت می نماییم. هنگام استفاده از غذاهای آماده، توضیحات روی برچسب های تغذیه ای باید خوانده شود و به مقدار مذکور سدیم یا Na توجه شود. آب معدنی نیز از جمله مواردی است که باید از مصرف آنها خودداری شود.

من از سنگ نمک استفاده می کنم، بنابراین نیازی به محدودیت مصرف ندارم.

اگرچه در سنگ نمک، میزان سدیم کمی کمتر از نمک تصفیه شده است، اما به طور مشابه استفاده بیش از حد از آن باعث افزایش فشار خون می شود. بنابراین، مصرف زیاد هر نوع نمکی برای داشتن سبک زندگی سالم توصیه نمی شود. مصرف نمک روزانه نباید بیش از ۵ گرم باشد. هنگام محاسبه مقدار نمک در یک محصول، مقدار سدیم در ۲.۵ ضرب می شود. به عبارت دیگر، اگر محصولی حاوی ۱۰۰ میلی گرم سدیم باشد، این نشان می دهد که حاوی ۲۵۰ میلی گرم نمک است.

هیچ علایمی از فشار خون بالا را ندارم، به همین دلیل فشار خونم اندازه گیری نشده است.

در ۲۲٪ افراد جامعه فشار خون بالا وجود دارد. در حالی که این میزان در محدوده سنی ۴۵-۵۴ سال ۴۰٪ است و در محدوده سنی ۵۵-۶۴ سال تقریباً به ۵۰٪ افزایش می یابد. به همین دلیل، فشار خون باید حداقل سالی یک بار در هر گروه سنی جامعه اندازه گیری شود.

فشار خون بالا می تواند سالها بدون هیچ علائمی در سکوت و موذی پیشرفت کند. به همین دلیل، آن را “قاتل خاموش” می نامند. این مشکل می تواند باعث خونریزی مغزی، سکته مغزی، از دست دادن بینایی، نارسایی قلبی و حمله قلبی، نارسایی کلیه و باریک شدن و بزرگ شدن همه عروق (آنوریسم) شود.

فشار خون بالا در من تشخیص داده شد و داروهایی برای آن تجویز شد؛ حال که فشار خونم افتاد، می توانم دارو را قطع کنم.

درمان فشار خون مادام العمر است. با داروهایی که در درمان استفاده می شود، فشار خون به حد طبیعی کاهش می یابد، اما اگر درمان قطع شود، به مقادیر قبلی خود برمی گردد. به همین دلیل، درمان نباید قطع شود و شما باید طبق دستور پزشک به استفاده از داروها ادامه دهید. از پزشک خود در مورد زمان مصرف دارو و نحوه استفاده از داروهای فشار خون را بپرسید. شما باید حداقل سالی یکبار به پزشک خود مراجعه کنید.

من برای کنترل فشار خون بالا دارو می خورم. آیا این یک اعتیاد است؟

داروهای مورد استفاده برای کنترل فشار خون اعتیاد آور نیستند. با افزایش سن، که یکی از عوامل خطر فشار خون است، کشش در عروق کاهش می یابد و تعداد و دوز داروهای مصرفی ناکافی می شود. در این حالت یا باید داروی جدیدی اضافه شود و یا دوز داروی مصرفی افزایش یابد. با پزشک خود در مورد عوارض جانبی احتمالی دارو صحبت کنید.

خویشاوند من برای فشار خون بالا دارو مصرف می کند. آیا من هم می توانم از همان داروها استفاده کنم؟

چنین رفتاری صحیح نیست. از آنجا که اثرات و عوارض جانبی هر دارو متفاوت است، داروی مناسب برای شخص دیگری ممکن است عواقب مهلکی برای شما به همراه داشته باشد.

برای من مشکل است که جهت اندازه گیری فشار خون به بیمارستان یا پزشک خانواده مراجعه کنم، بنابراین آن را پیگیری نمی کنم.

در حالی که تحت درمان و استفاده از دارو برای کنترل فشار خون خود هستید، باید سطح فشار خون شما مرتب کنترل شود. نوشتن مقادیر بدست آمده در یک نوت بوک و ارائه آن به پزشک در مراجعات بعدی می تواند برای کنترل شرایط و تجویز داروی مناسب کمک کند.

همچنین می توانید با رعایت برخی نکات فشار خون خود را در خانه اندازه بگیرید. فشار خون خود را هر روز در یک زمان مشخص اندازه بگیرید، به عنوان مثال هر روز صبح و عصر با معده خالی و بدون مصرف داروهایتان. قبل از اندازه گیری حداقل ۵ دقیقه استراحت کنید. در نیم ساعت گذشته سیگار نکشید و غذاهای حاوی کافئین (مانند چای، قهوه و نوشابه) ننوشید. حداقل دو ساعت بعد از غذا اندازه گیری کنید. قبل از اندازه گیری مثانه و روده خود را خالی کنید.