سندرم خشکی چشم در سالمندان

خشکی چشم بیماری است که در اثر تغییر در غشا اشکی و سطح قدامی چشم ایجاد می شود.این بیماری بسیار شایع می باشد ومیلیون ها نفر در جهان از آن رنج می برند. شیوع این بیماری با افزایش سن و همچنین به دنبال استفاده از لنزهای تماسی و اعمال جراحی روی قرنیه مانند لازیک افزایش می یابد.

وظايف لايه اشكي عبارتند از مرطـوب كـردن سـطح چـشم و پلك ها ، ايجاد سطح صاف و منظم اپتيكي در چشم، رساندن مـوادغذايي به سطح چشم، خارج كردن اجسام خارجي و ميكـروب هـا، حفاظت از سطح چشم در مقابل عوامل بيماريزا از طريـق فـراهم كردن مواد ضد باكتريايي و كمك به ترميم بافتي به هنگام صـدمه به بافت های سطحی چشم.

غشا اشکی از سه لایه تشکیل شده است؛ لایه موکوسی-لایه آبکی-لایه چربی؛ اختلال در هر کدام از اجزا واحد عملکرد اشکی با تغییراتی که در حجم، ترکیب، پخش شدن و یا خروج اشک ایجاد می کنند می تواند باعث ایجاد این بیماری گردد. دو علت اصلی در این بیماری نقش دارد:1 )کاهش تولید اشک، 2)افزایش تبخیر اشک

علائم بیماری:

افراد مبتلا به این بیماری از خارش چشم ها، سوزش، احساس وجود جسم خارجی در چشم، اشک ریزش، قرمزی چشم، عدم تحمل لنزهای تماسی و خستگی چشم ها شکایت می کنند. خشکي چشم تاثير قابل توجهي بر عملکرد بينايي، فعاليت هاي روزمره اجتماعي و فيزيکي، هم چنين کارايي فرد در محيط کار و کيفت زندگي وي مي گذارد.

در صورت عدم درمان، این بیماری می تواند منجر به آسیب قرنیه، التهاب پلک و کاهش موقت بینایی گردد. زخم های شدید و راجعه قرنیه در اثر خشکی چشم می تواند منجر به کاهش بینایی و کوری بیمار شود.

عوامل خطر این بیماری عبارتند از:

-شرایط آب و هوایی(آب وهوای گرم وخشک و سرعت بالای جریان باد باعث افزایش تبخیر می گردد. آلودگی هوا ممکن است باعث تحریک و بدتر شدن علائم بیماری گردد.)

-عوامل شغلی(نگاه کردن طولانی مدت به کامپیوتر باعث کاهش تعداد دفعات پلک زدن و افزایش تبخیر می گردد.)

-عوامل تغذیه ای(کمبود ویتامین A و امگا 3 احتمال بروز بیماری را افزایش می دهند.)

-مصرف برخی داروها

-استفاده از لنزهای تماسی

-آب مروارید و جراحی آب مروارید

-سن (با افزایش سن شیوع بیماری افزایش می یابد)

-بیماری ها (مانند دیابت و پارکینسون)

تشخیص بیماری:

در صورت وجود علائم حتما به پزشک مراجعه نمایید. علائم معمولا در انتهای روز به دلیل عواملی مانند رطوبت کم محیط، وجود دود در فضا و استفاده طولانی از چشم ها تشدید می یابد. پزشک با استفاده از معاینه فیزیکی، تست های تشخیصی و پرسش نامه های متعدد سطح بیماری را تشخیص می دهد.

درمان خشکی چشم:

درمان بر حسب سطح پیشرفت بیماری توسط پزشک صورت می گردد.

الف) درمانهای غیر دارویی

پیشگیری از عوامل تشدید کننده بیماری( مثلا تغییر دادن شرایط آب وهوایی مانند افزایش رطوبت محیط، خودداری از قرار گرفتن در معرض باد، قرار نگرفتن در معرض دود و غبار- تغییر دادن شیوه زندگی می تواند مفید باشد، بطور مثال استراحت منظم به هنگام مطالعه یا استفاده از کامپیوتر، پایین آوردن سطح مانیتور کامپیوتر نسبت به سطح چشم- پلک زدن زیاد وسریع- در صورت تایید پزشک، قطع داروهایی که باعث خشکی چشم می شود.)

رعایت بهداشت پلک(شستشوی لبه پلک با یک صابون ملایم و با اجازه پزشک. این کار باعث کاهش باکتری ها و بهبود و ترمیم لایه های موکوسی و لیپیدی اشک می شود. از طرف دیگر فشردن و مالش غدد اشکی باعث افزایش ضخامت لایه لیپیدی شده و بطور موقت تبخیر اشک را کاهش می دهد.)

در برخی مطالعات نشان داده که مصرف روزانه امگا3 باعث بهبود بیماری می گردد.مصرف قهوه نیز برای افزایش تولید اشک توصیه می گردد، اما اگر جزو افرادی هستید که نسبت به کافئین حساسیت دارید، از مصرف زیاد آن بپرهیزید.

استفاده از اشک مصنوعی طبق دستور پزشک

ب) درمانهای دارویی

داروهای سیستمیک و موضعی که توسط پزشک تجویز می شود، می تواند در بهبود بیماری موثر باشد.

پ) استفاده از لنزهای تماسی و عینک های مرطوب کننده

ت) جراحی

به امید داشتن چشم هایی سالم، برای تماشای زیبایی های دنیا.