تعویض سوند در منزل

سوند ادراری چیست؟

سوند ادراری یا کاتتر ادراری یک وسیله‌ای است به شکل یک لوله باریک و انعطاف پذیر که برای خارج سازی ادرار از مثانه کاربرد دارد. سوند ادراری به دو روش متناوب و مداوم جایگذاری می‌شود. در روش متناوب از سوند نلاتون و در سوند گذاری مداوم (ثابت) از سوند فولی استفاده می‌شود.سوند فولی ادرار را جمع آوری کرده و به کیسه ای که به آن متصل است منتقل می‌کند.

به چه دلایلی از سوند ادراری استفاده می‌شود؟

کاتتر یا سوند های ادراری نقش مهمی در مراقبت پزشکی مدرن دارند ودر موارد زیر کاربرد دارند:

•  به طور گسترده برای تسکین و بهبود احتباس ادرارناشی از  انسداد آناتومیکی یا فیزیولوژیکی به دلیل بیماری های مختلف مانند بزرگی پروستات، عفونت ادراری، مشکلات عصبی، یبوست و… استفاده می‌شود. احتباس ادراری می‎تواند باعث صدمه جبران ناپذیر به کلیه ها شود؛ در این زمان سونداژ بیمار به تخلیه ادرار کمک کرده و از بروز آسیب پیشگیری می نماید.
• به عنوان وسیله ای برای نمونه گیری ادرار به روش تمیز(استریل)
• اندازه گیری برون ده ادرار
• به وجود آوردن محیط خشک برای بیماران مبتلا به بی اختیاری ادرار یا بیماران در حالت کما
• قبل و پس از برخی اعمال جراحی

انواع سوند ادراری کدامند؟

سوند های متناوب (کوتاه مدت):

در روش سوند گذاری متناوب بطور معمول از سوند نلاتون استفاده می‌شود. این روش در مواردی مانند گرفتن نمونه ادرارو در برخی آزمایشات برای بررسی عملکرد مثانه استفاده می شود و هم چنین در برخی موارد که فرد پس از جراحی فقط برای بار اول نیاز به تخلیه مثانه داشته باشند، استفاده می‌گردد. بطور معمول سوند از طریق مجرای ادرار برای بیمار تعبیه می شود، اما گاهی در موارد خاص از طریق سوراخی که پزشک از قسمت پایین شکم  به داخل مثانه بیمار تعبیه کرده وارد می شود.

سوند های ثابت یا مداوم (بلند مدت):

سوند فولی: این سوند یک نوع سوند داخلی است که برای استفاده طولانی مدت یا کوتاه مدت کاربرد دارد. به انتهای این نوع سوند یک کیسه متصل می شود که ادرار جمع آوری شده توسط سوند به داخل کیسه هدایت می شود.

سوند کاندومی ( کاندوم شیت): این نوع سوند فقط در آقایان کاربرد دارد و در بیمارانیکه مبتلا به بی اختیاری ادرار هستند یا بیمارانیکه به دلایلی مانند شکستگی ،توانایی رفتن به دستشویی ندارند، استفاده می شود.این سوند در بیمارانیکه دچار احتباس ادراری هستند کاربردی ندارد.

عوارض سوند ادراری چیست؟

سوند گذاری در مجرای ادرار با وجود مزایا و فوایدی که برای بیمار دارد می تواند موجب فراهم شدن پیامدهایی در بیمار گردد.

• عفونت ادراری
• خالی نشدن بالون سوند فولی به هنگام خارج سازی
• تروماتیزه شدن مجاری ادراری

عفونت ادراری ناشی از سونداژ به چه دلایلی ایجاد می شود؟

شایعترین عارضه سوندگذاری عفونت ادراری می باشد. خطر ایجاد عفونت ادراری به دنبال سونداژ در خانمها، افراد مبتلا به دیابت شیرین، سوندگذاری طولانی مدت و عدم رعایت بهداشت افزایش می یابد.

علائم عفونت ادراری چیست؟

• تب
• تکرر ادرار
• سوزش ادرار
• وجود خون در ادرار

** در صورت وجود علائم عفونت ادراری حتما به پزشک مراجعه فرمایید.کشت و آنالیز ادرار روش تشخیصی استاندارد هستند.

*برای ویزیت پزشک در منزل و نمونه گیری در منزل با کمترین هزینه  می توانید با۷۲۱۰۳ تماس بگیرید.

پیشگیری از عفونت ادراری در بیمار دارای سوند ادراری چگونه امکان پذیر است؟

• تعبیه سوند ادراری به روش استریل و توسط افراد متخصص می تواند تا حد زیادی از ایجاد عفونت ادراری پیشگیری نماید.( برای بهره مند از خدمات سوند ادراری در منزل در تهران توسط افراد متخصص می توانید با مرکز درمان در منزل امداد تماس حاصل فرمایید، تا خدمات در خواستی را با کمترین هزینه و بالاترین کیفیت دریافت نمایید.)
• مصرف مایعات کافی می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به عفونت ادراری تاثیر زیادی داشته باشد.
• کیسه متصل به سوند ادرار باید حداقل هر هشت ساعت و قبل از پر شدن کامل تخلیه گردد. هر ۳ روز کیسه ادراری را تعویض نمایید.
• سوند ادراری داخلی باید حداکثر  14 روز پس از جایگذاری تعویض گردد.
• همواره سوند ادراری را پایین تر از سطح کمر بیمار قرار دهید تا از بازگشت ادرار به داخل آن جلوگیری شود.
• رعایت بهداشت و نظافت روزانه اطراف پیشابراه

چه زمانی باید سوند و کیسه ادرار  تعویض گردد؟

در صورتیکه بیمار دچار انسداد نشده و جریان ادرار برقرار باشد و نشت و عفونت ادرار وجود نداشته باشد، باید حداکثر ۱۴ روز پس از جایگذاری، سوند ادراری داخلی(فولی) تعویض شود.

کیسه ادرار باید حداقل هر هشت ساعت و قبل از اینکه کیسه ادراری پر شود تخلیه شود. حداکثر ظرف مدت ۳ روز باید کیسه ادراری تعویض گردد.

در صورت رویت خون در کیسه ادرار، قطع یا کاهش جریان ادرار و نشت ادرار باید بررسی تخصصی سوند ادراری صورت گیرد ودر صورت لزوم تعویض یا خارج سازی انجام شود.

کاندوم شیت معمولا به صورت روزانه تعویض می‌گردد، اما در برخی از برندها امکان استفاده حداکثر تا ۴۸ ساعت پس از جایگذاری وجود دارد.

آیا امکان تعویض سوند ادراری در منزل وجود دارد؟

در صورت لزوم، می توان از مراکز درمان در منزل دارای مجوز مانند مرکز خدمات تخصصی امداد ، درخواست پرستار کرد تا جایگذاری یا تعویض کاتتر ادراری با وارد آمدن کمترین عارضه به بیمار انجام گیرد. برای سونداژ بیمار در منزل در مناطق ۲۲ گانه تهران می توانید با مرکز درمان در منزل امداد با شماره۷۲۱۰۳ تماس حاصل فرمایید. هیچگاه سعی نکنید که کاتتر ادراری را جایگذاری یا خارج نمایید، زیرا احتمال آسیب به مجرای ادرار و بروز عوارض جدی به دنبال آن وجود دارد.

تهیه و تنظیم: نیلوفر امراللهی