بیماری منیر و راههای کنترل آن

بیماری منیر نوعی اختلال در گوش داخلی است که می تواند منجر به سرگیجه و کاهش شنوایی شود. در بیشتر موارد، این بیماری فقط یک گوش را درگیر می کند.

بیماری منیر در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد اما معمولاً در سنی بین جوانی و میانسالی شروع می شود. این بیماری یک بیماری مزمن محسوب می شود، اما درمان های مختلف می توانند به کاهش علائم آن کمک کنند و تأثیر طولانی مدت بیماری منیر بر زندگی شما را به حداقل برسانند.

علائم بیماری منیر

سرگیجه مکرر. یکی از علائم این بیماری این است که شما احساس چرخش (سرگیجه) دارید که خود به خود شروع و متوقف می شود. این سرگیجه های مکرر بدون هشدار رخ می دهند و معمولاً ۲۰ دقیقه تا چند ساعت طول می کشند، اما بیشتر از ۲۴ ساعت طول نمی کشد. سرگیجه شدید می تواند حالت تهوع ایجاد کند.

از دست دادن شنوایی. از دست دادن شنوایی علامت دیگری است که در ابتلا به بیماری منیر ممکن است اتفاق بیفتد، خصوصاً در اوایل بیماری. سرانجام، اکثر افراد دچار کاهش شنوایی دائمی می شوند.

احساس فشار در گوش. مبتلایان به این بیماری اغلب در گوش مبتلای خود نوعی فشار (فشار شنوایی) احساس می کنند.

بعد از یک دوره، علائم و نشانه ها بهبود می یابند و ممکن است برای مدتی کاملاً ناپدید شوند. با گذشت زمان، دفعات بروز علائم این بیماری ممکن است کمتر شود.

علائم و نشانه های این بیماری شامل موارد زیر است:

1. حملات ناگهانی سرگیجه
2. وزوز گوش
3. کاهش شنوایی
4. احساس پری گوش
5. عدم تحمل سرو صدای اطراف
6. رنگ پریدگی،حالت تهوع،عرق سرد

این بیماری در سنین۵۰-۳۰ سالگی شایعتر است، در اکثر بیماران سرگیجه علامت اولیه بیماری می­باشد.

یکی از نشانه های بیماری منیر این است که در زمان حمله ی بیماری تمام علائم نام برده شده بصورت حاد بروز می­کنند،بطوریکه بیمار قادر به انجام هیچ کاری نیست؛ اما در فاصله زمانی بین حملات حال بیمار عادی می شود و بجز کاهش شنوایی و وزوز گوش علامت دیگری ندارد.

در این بیماری حملات به سرعت ایجاد می­شود اما شدت آن­ها در حدی نیست که بیمار بیهوش شود وبه زمین بیفتد.سرگیجه در این بیماری از چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد؛ سرگیجه ای که برای چند روز تا چند هفته طول می­کشد مشخصه این بیماری نیست.

شدت سرگیجه در این بیماران در حدی شدید است که بیمار قادر به انجام هیچ کاری نخواهد بود؛ فواصل زمانی بین سرگیجه ها ممکن است از چند روز تا چند هفته و یا چند سال متغیر باشد وبه شدت بیماری بستگی دارد.اگر بیمار درمان نشود حملات ممکن است مکرر و شدیدتر شوند. به ندرت ممکن است حملات به صورت هر روزه رخ دهند، حتی در این موارد شدید نیز در فاصله بین حملات فرد احساس بهبودی کامل را دارد.

این بیماری معمولا یک گوش را درگیر می­کند، اما ممکن است هر دو گوش نیز درگیر شود. شدت کاهش شنوایی در بیماران مختلف متفاوت می­باشد.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده علائم و نشانه های بیماری منیر به پزشک مراجعه کنید. این مشکلات می تواند به دلیل بیماری های دیگر ایجاد شود، و مهم است که هرچه سریعتر تشخیص دقیق آن انجام شود.

علل بیماری منیر

علت بیماری منیر ناشناخته است. به نظر می رسد علائم این بیماری در نتیجه مقدار غیر طبیعی مایعات در گوش داخلی پدیدار می شوند، اما مشخص نیست که چه عواملی باعث این اتفاق می شود.

عواملی که مایع داخلی گوش را تحت تأثیر قرار می دهند، ممکن است در به وجود آمدن این بیماری نقش داشته باشند عبارتند از:

• تخلیه مایع نامناسب، شاید به دلیل انسداد یا ناهنجاری آناتومیک
• پاسخ ایمنی غیر طبیعی
• عفونت ویروسی
• استعداد ژنتیکی

از آنجا که هیچ علت واحدی شناسایی نشده است، به احتمال زیاد بیماری منیر ناشی از ترکیبی از عوامل است.

عوارض بیماری منیر

دوره های غیر قابل پیش بینی سرگیجه و احتمال کاهش شنوایی دائمی می توانند دشوارترین مشکلات بیماری منیر باشند. این بیماری می تواند به طور غیر منتظره ای زندگی شما را مختل کند و باعث خستگی و استرس شود.

سرگیجه می تواند باعث از دست رفتن تعادل شود و خطر سقوط و تصادف را افزایش دهد.

چگونگی تشخیص بیماری منیر توسط پزشک متخصص

برای تشخیص این بیماری پزشک شما را معاینه می کند و در مورد سابقه پزشکی شما اطلاعات می خواهد. برای تشخیص بیماری منیر نیاز به موارد زیر است:

• دو دوره سرگیجه، هر کدام ۲۰ دقیقه یا بیشتر اما بیشتر از ۱۲ ساعت طول نمی کشد
• کاهش شنوایی با آزمایش شنوایی تأیید می شود
• وزوز گوش یا احساس پری در گوش شما
• حذف سایر علل شناخته شده برای این مشکلات

ارزیابی شنوایی

در ارزیابی شنوایی، پزشک یک تست شنوایی (شنوایی سنجی) انجام می دهد تا مشخص شود شما چقدر صدا ها را در میان صداهای مختلف دیگر تشخیص می دهید و چقدر بین کلمات با صدای مشابه تفاوت قائل می شوید. افراد مبتلا به بیماری منیر معمولاً در شنیدن فرکانس های پایین یا فرکانس ترکیبی زیاد و پایین با شنوایی طبیعی در فرکانس های میان رده مشکل دارند.

ارزیابی تعادل

بین دوره های سرگیجه، احساس تعادل در بیشتر افراد مبتلا به بیماری منیر به حالت عادی برمی گردد. اما ممکن است برخی از مشکلات تعادل مداوم داشته باشید.

آزمایشاتی که عملکرد گوش داخلی را ارزیابی می کنند عبارتند از:

Videonystagmography (VNG). این آزمون عملکرد تعادل را با ارزیابی حرکت چشم ارزیابی می کند. حسگرهای مربوط به تعادل در گوش داخلی با عضلانی مرتبط هستند که حرکت چشم را کنترل می کنند. این اتصال به شما امکان می دهد تا در حالی که چشم خود را به یک نقطه متمرکز نگه داشته اید، سر خود را حرکت دهید.

تست صندلی چرخشی. همانند VNG، این تست عملکرد گوش داخلی را بر اساس حرکت چشم اندازه گیری می کند. در این تست شما روی یک صندلی چرخشی کنترل شده توسط کامپیوتر می نشینید، که گوش داخلی شما را تحریک می کند.

آزمایش پتانسیل میوژنیک (VEMP). این آزمایش نه تنها برای تشخیص، بلکه همچنین جهت کنترل و نظارت بر بیماری منیر نیز انجام می شود. VEMP تغییرات مشخصه را در گوش افراد مبتلا به بیماری منیر نشان می دهد.

posturography. این آزمایش رایانه ای نشان می دهد که شما بیشتر به کدام قسمت از سیستم تعادل- بینایی، عملکرد گوش داخلی یا احساسات از پوست، عضلات، تاندون ها و مفاصل اعتماد می کنید و کدام قسمت ها ممکن است مشکل ایجاد کنند. در حالی که از مهار ایمنی استفاده می کنید، روی پاهای برهنه روی سکو می ایستید و در شرایط مختلف تعادل خود را حفظ می کنید.

تست ضربه تصویری (vHIT). در این آزمایش جدید از ویدئو برای اندازه گیری واکنش های چشمی در هنگام حرکت ناگهانی استفاده شده است. در حالی که روی یک نقطه تمرکز می کنید، سر شما سریع و غیرقابل پیش بینی چرخانده می شود. اگر هنگام چرخاندن سر، چشمان شما از هدف خارج شود، شما واکنشی غیرطبیعی دارید.

الکتروکوکلئوگرافی (ECoG). این آزمایش متمرکز بر پاسخ گوش داخلی به اصوات است. ECoG تنها مختص بیماری منیر نیست و در حالت کلی کمک می کند تا تشخیص داده شود که در گوش داخلی مایعات غیر طبیعی وجود دارد یا خیر.

داروهایی برای کاهش شدت سرگیجه

پزشک ممکن است برای کاهش شدت بیماری داروهایی را برای مصرف در دوران سرگیجه تجویز کند:

• داروهای بیماری حرکتی، مانند مکلیزین یا دیازپام (والیوم)، ممکن است احساس چرخش در سر را کاهش دهند و به کنترل حالت تهوع و استفراغ کمک کنند.
• داروهای ضد تهوع، مانند پرومتازین، ممکن است حالت تهوع و استفراغ را در طی یک دوره سرگیجه کنترل کنند.

درمان بیماری منیر

هیچ درمانی برای بیماری منیر وجود ندارد. تعدادی از درمان ها می توانند به کاهش شدت و دفعات دوره های سرگیجه کمک کنند. اما متأسفانه هیچ درمانی برای کاهش شنوایی بر اثر این بیماری وجود ندارد.

درمانها و روشهای غیرتهاجمی

برخی از افراد مبتلا به بیماری منیر ممکن است از سایر روشهای درمانی غیر تهاجمی مانند موارد زیر بهره مند شوند:

• توانبخشی. اگر بین دوره های سرگیجه خود مشکل تعادل دارید، درمان توانبخشی دهلیزی ممکن است تعادل شما را بهبود بخشد.
• سمعک. سمعک در گوش مبتلا به بیماری منیر ممکن است شنوایی شما را بهبود بخشد. در این مورد پزشک می تواند شما را به یک متخصص شنوایی سنجی ارجاع دهد تا در مورد گزینه های سمعک برای شما بهترین تصمیم گرفته شود.
• فشار درمانی مثبت. برای سرگیجه ای که درمان آن دشوار است، این درمان شامل فشار بر گوش میانی برای کاهش تجمع مایع است. دستگاهی به نام مولد پالس منیتت از طریق یک لوله تهویه پالس های فشار را به مجرای گوش وارد می کند. شما این درمان را در خانه انجام می دهید، معمولاً سه بار در روز و هر بار به مدت پنج دقیقه.

فشار درمانی مثبت در برخی مطالعات بهبود علائم سرگیجه، وزوز گوش و فشار شنیداری را نشان داده است، اما در برخی دیگر اینگونه نیست. اثربخشی طولانی مدت آن هنوز مشخص نشده است.

اگر درمان های محافظه کارانه ذکر شده در بالا موفقیت آمیز نیستند، ممکن است پزشک برخی از این درمان های تهاجمی را توصیه کند:

• آمپول گوش میانی: داروهایی که به گوش میانی تزریق می شوند و سپس در گوش داخلی جذب می گردند، می توانند علائم سرگیجه را بهبود بخشند. این درمان در مطب پزشک انجام می شود. تزریقات موجود شامل موارد زیر است:

• جنتامایسین: آنتی بیوتیکی که برای گوش داخلی شما سمی است، عملکرد متعادل کننده گوش شما را کاهش می دهد و گوش دیگر شما مسئولیت تعادل را بر عهده می گیرد. خطر کاهش شنوایی در استفاده از این آمپول بیشتر است.
• استروئیدها: مانند دگزامتازون نیز ممکن است در کنترل حملات سرگیجه در برخی از افراد کمک کند. احتمال کم شنوایی در استفاده از این آمپول کمتر از جنتامایسین است.

عمل جراحی برای کاهش علائم بیماری منیر

اگر حملات سرگیجه مرتبط با بیماری منیر شدید و ناتوان کننده باشد و سایر درمان ها کمکی نکنند، جراحی می تواند یک گزینه باشد. مراحل کار شامل موارد زیر است:

• • روش کیسه آندولنفاتیک. کیسه آندولنفاتیک در تنظیم سطح مایع گوش داخلی نقش دارد. در حین عمل کیسه اندولنفاتیک فشرده می شود، که می تواند سطح مایعات اضافی را کاهش دهد. در برخی موارد، این روش با قرار دادن شانت، لوله ای که مایعات اضافی را از گوش داخلی شما تخلیه می کند، همراه است.
  • لابیرنتکتومی. با استفاده از این روش، جراح قسمت تعادل گوش داخلی را برداشته و بدین ترتیب هم تعادل و هم عملکرد شنوایی را از گوش آسیب دیده برمی دارد. این روش فقط در صورتی انجام می شود که در گوش آسیب دیده خود تقریباً کم یا شنوایی کامل داشته باشید.
  • برش عصب دهلیزی. این روش شامل بریدن عصبی است که حسگرهای تعادل و حرکت گوش داخلی شما را به مغز (عصب دهلیزی) متصل می کند. این روش معمولاً در حین تلاش برای حفظ شنوایی در گوش آسیب دیده، مشکلات سرگیجه را اصلاح می کند. این امر به بیهوشی عمومی و بستری شبانه در بیمارستان نیاز دارد.